इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले इरानमाथि बमबारी गरेका छन्, जसले मध्यपूर्वमा अर्को युद्ध निम्त्याउन सक्छ, र राष्ट्रपति ट्रम्पको चुनौती क्षेत्रमा अमेरिकी सैनिकहरूको सुरक्षा गर्नु र यो संकटबाट बाहिर रहनु हुनेछ।

नेतन्याहूले आफ्नो पछिल्लो सैन्य अभियानलाई इरान ‘स्पष्ट र प्रत्यक्ष खतरा’ भएको भन्दै औचित्य ठहराएका छन्। र यो सत्य हो कि इरानले चिन्ताजनक स्तरमा युरेनियम संवर्धन गरिरहेको थियो। यो विश्वास गरिन्छ कि उसले केही हप्तामा धेरै बम बनाउन पर्याप्त फिसाइल सामग्री प्राप्त गर्न सक्छ (यद्यपि बम बनाउन र तिनलाई पुर्‍याउने तरिका विकास गर्न धेरै समय लाग्नेछ)।

तर इरानको बढ्दो खतरनाक मार्गको मुख्य कारण नेतन्याहू र ट्रम्पले इरानसँगको व्यवहारमा गरेका विगतका ठूलो भूलहरू थिए। नेतन्याहूको बलियो समर्थनमा, ट्रम्पले २०१८ मा राष्ट्रपति बाराक ओबामाले गरेको परमाणु सम्झौताबाट बाहिरिए, जसले इरानको परमाणु कार्यक्रमलाई धेरै हदसम्म नियन्त्रण गरेको थियो।

ट्रम्पले स्पष्ट रूपमा अपेक्षा गरेका थिए कि इरान घुँडा टेकेर फर्किनेछ र सम्झौता गर्नेछ। तर, यसको सट्टा, इरानले युरेनियम संवर्धनलाई तीव्र बनायो। एक पूर्व इजरायली सुरक्षा अधिकारीले २०१८ मा सम्झौता रद्द गर्ने निर्णयलाई ‘विपत्ति’ र अर्काले ‘ऐतिहासिक गल्ती’ भनेका थिए।

नेतन्याहूको युद्धप्रियताले त्यतिबेला काम गरेन, र अब पनि काम गर्ने सम्भावना कम छ। यो बमबारी ट्रम्पको हालैको कूटनीतिक प्रयासलाई कमजोर गर्ने उद्देश्यले भएको हुन सक्छ, जुन मूल परमाणु सम्झौताको नजिकको कुरालाई पुनर्जनन गर्ने थियो।

बमबारीको परिणाम के हुन्छ, हामी हेर्नेछौं, तर इरानी परमाणु साइट फोर्डो नष्ट गर्न सकिन्छ भन्नेमा सधैं शंका रहेको छ, कम्तीमा अमेरिकी बंकर–बस्टर बम बिना, किनभने यो जमिनमुनि गहिरो छ। (बिहीबार रातिसम्म यो निशाना बनाइएको थियो कि थिएन भन्ने स्पष्ट थिएन।) इजरायलले इरानी परमाणु वैज्ञानिकहरू बस्ने आवासमा पनि बमबारी गरेको बताइएको छ, र यो बढी प्रभावकारी हुन सक्छः सैन्य विशेषज्ञहरूले वर्षौंदेखि बताए अनुसार इरानलाई आफ्ना परमाणु वैज्ञानिकहरू प्रतिस्थापन गर्न सेन्ट्रीफ्यूजहरूभन्दा कठिन हुनेछ।

यस्ता आक्रमणहरूले इरानको परमाणु हतियारको दौडलाई तीव्र बनाउन सक्छ, किनभने यसले उसका नेताहरूलाई यो देखाउँछ कि देशलाई परमाणु निवारक चाहिन्छ भन्ने तर्कलाई बल दिन्छ।

अधिक व्यापक रूपमा, मेरो इरानको रिपोर्टिङ यात्राहरूमा इरानी शासन अत्यन्त अलोकप्रिय देखिन्थ्यो। सामान्य इरानी कामदारहरू, किसानहरू र अन्यले मलाई भ्रष्टाचार, पाखण्ड र आर्थिक कुप्रबन्धनको बारेमा निरन्तर गुनासो गर्थे — तर इरानीहरू पनि देशभक्त छन्, र विदेशी बमबारीले मानिसहरूलाई झण्डाको वरिपरि एकजुट हुन प्रेरित गर्न सक्छ।

आगामी घण्टा वा दिनहरूमा, इरानले इजरायलविरुद्ध सैन्य जवाफ दिने सम्भावना छः खुला प्रश्न के छ भने उसले इराक, बहराइन वा मध्यपूर्वका अन्यत्र अमेरिकी सैनिकहरूलाई कुन हदसम्म निशाना बनाउनेछ। जोखिम यो छ कि हामीले क्षेत्रीय युद्ध निम्त्याउने चक्रवृद्धि देख्नेछौं जुन कसैले चाहँदैन। अमेरिकी सैनिकहरू र दूतावासहरू जोखिममा हुनेछन्, र ट्रम्पले तिनलाई जोगाउन सक्ने सबैभन्दा राम्रो तरिका यो लडाइँबाट बाहिर रहनु र परमाणु सम्झौता पुनर्जनन गर्ने प्रयास गर्नु हो।

सिनेटर ज्याक रीड, सशस्त्र सेवा समितिका शीर्ष डेमोक्र्याट, ले चेतावनी दिए अनुसार नेतन्याहूले ‘लापरवाहीपूर्ण वृद्धि’ शुरू गरेका छन् जसले क्षेत्रीय हिंसा भड्काउने जोखिम छ, र यो मलाई सही लाग्छ। ट्रम्पको प्रशंसा गर्नुपर्दा, उनी विदेशी युद्धमा संलग्न हुन हिचकिचाएका देखिन्छन्, र आशा गरौं कि उनले यो पटक इरानसँग लडाइँमा हामफाल्नुको सट्टा संयम देखाउनेछन्।

न्यूयोर्क टाइम्सबाट