काठमाडौं (एजेन्सीको सहयोगमा) १४ असार । अमेरिकाको आसन्न राष्ट्रपति निर्वाचनका सन्दर्भमा पहिलो पटक बहालवाला राष्ट्रपति जो बाइडेन र पूर्व राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पबीच पहिलो टिभी बहसस भएको छ । बहसमा राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय नीतिदेखि व्यक्तिगत आरोप प्रत्यारोपमा समेत केन्द्रित भएको थियो । पूर्व राष्ट्रपति डोनाल्ड जे ट्रम्प राष्ट्रपति बाइडेनका गल्तीहरूमाथि झम्टिएका थिए भने बाइडेनले ट्रम्पको अपराधिकतालाई उजिल्याउन जोड गरेका थिए ।

पूर्व राष्ट्रपति डोनाल्ड जे ट्रम्पले जलवायु परिवर्तनबारे प्रश्नलाई मोटामोटी बेवास्ता गरेर राष्ट्रपति बाइडेनलाई अर्थतन्त्र र आप्रवासनमा आक्रमण गरेका थिए । बाइडेनले भने ट्रम्पले ‘वातावरणका लागि केही पनि गरेनन्।’ र उनले पुरै उपेक्षा गरेको बताएका थिए।

बाइडेनले ट्रम्पको नैतिकता ‘एक गल्लीको बिरालोू जस्तो भएको बताए र उनी अपराधमा दोषी ठहर भएको उजागर गरे, । जबकि ट्रम्पले बाइडेनका छोराविरुद्धको फौजदारी मुद्दालाई पनि उठाएका थिए ।
बाइडेन सुरुमा अस्थिर देखिए, उनको आवाज खसखसे र उनका जवाफहरू कहिलेकाहीं भड्किए। तर बहस अघि बढ्दै जाँदा उनको आवाज तीक्ष्ण हुँदै गएको थियो ।

ट्रम्पले राष्ट्रपति बाइडेनलाई उल्लेख गर्दै सी.ई.एफ.सी. चाइना एनर्जी र यसका सहयोगी संस्थाहरूबाट बाइडेनका छोरा हन्टर र भाइ जेम्ससँग सम्बन्धित संस्थाहरूलाई गरिएका भुक्तानीहरूतर्फ इशारा गरेका थिए।
बाइडेन उपराष्ट्रपतिको पदबाट हट्नुभएपछि सुरु भएका यी भुक्तानीहरूको कुनै अंश जोसेफ आर. बाइडेन जुनियरलाई गएको कुनै प्रमाण फेला नपरेको न्यूयोर्क टाइम्सको तथ्य चेकले उल्लेख गरेको छ ।

बाइडेनको समूहले गर्भपतन, जनवरी ६ र ट्रम्पको कानुनी लडाइँबारे उनका जवाफहरूले उत्साहित महसुस गरेको छ ।

घरेलु र विश्वव्यापी मुद्दाहरू समेटिएको व्यापक बहसको प्राय समय बाइडेन समूहले प्रजनन अधिकार, जनवरी ६ को आलोचना, र ट्रम्पका धेरै कानुनी लडाइँहरूबारे राष्ट्रपतिले दिएका जवाफहरूले उत्साहित महसुस गरेको छ ससीएनएनले उल्लेख गरेको छ। बहसमा बाइडेनलाई रुघा लागेका कारण उनको आवाज र प्रस्तुतिलाई प्रभावित गरेको छ।

बहस तयारीसँग परिचित स्रोतहरूका अनुसारराष्ट्रपति जो बाइडेन हालैका दिनहरूमा रुघासँग लड्दै आएका छन् । बहसका क्रममा उनको आवाज सामान्यभन्दा पनि बढी खसखसे र रुखो सुनिएको थियो ।

सामाजिक सुरक्षा

बाइडेनले ‘धेरै धनीहरूलाई आफ्नो उचित हिस्सा तिर्न सुरु गर्नू लगाउनेछन् ताकि सामाजिक सुरक्षा सोल्भेन्ट रहोस्। उनले भने कि वार्षिक ४००,००० भन्दा कम कमाउने कसैको लागि पनि सामाजिक सुरक्षाको लागत बढाउने छैनन्। ‘त्यसपछि, म धनीहरूलाई आफ्नो उचित हिस्सा तिर्न सुरु गर्न लगाउँछु १ प्रतिशत बढीबाट कार्यक्रमलाई जीवनभर ग्यारेन्टी गर्न सक्ने गरी,’ योजना अघि बढाउने बाइडेनले बताए ।

अदालती मामिलाहरूः
बाइडेनले ट्रम्प फौजदारी अपराधमा दोषी ठहर भएको उल्लेख गरे। ‘यस मञ्चमा एक मात्र व्यक्ति जो दोषी ठहर भएको अपराधी हो त्यो यो मानिस हो जसलाई म अहिले हेरिरहेको छु,’ बाइडेनले ट्रम्पतिर हेर्दै भने। बाइडेनले आफ्नो पूर्ववर्तीको नैतिकतालाई ‘एक गल्लीको बिरालो’ सँग तुलना गरेका थिए ।
लोकतन्त्र :
जनवरी ६ मा ट्रम्पका कार्यहरू र निष्क्रियताबारे सोधिएको प्रश्नमा, ट्रम्पले प्रश्नलाई टार्ने प्रयास गरेका थिए । र त्यसपछि उनले भने, ‘म देख्न सक्थें – मेरो लगभग केही सम्बन्ध थिएन। उनीहरूले मलाई गएर भाषण दिन भनेका थिए ।’
आप्रवासनः
सीमाबारे, बाइडेनले आफूले वार्ता गरेको द्विदलीय सीमा सम्झौताको प्रशंसा गर्देल जसलाई ंसिनेटले खारेज गरेकोमा दुख व्यक्त गरे । सिसनेटमा रिपव्लिकनकोल बहुमत छ । उनले ट्रम्पको परिवार विच्छेदन नीतिलाई पनि औंल्याएका थिए ।
ट्रम्पले भने अमेरिकामा हिंसात्मक अपराधका लागि बाइडेनको आप्रवासन नीतिलाई दोष दिने दाबीहरू दोहोर्याए। ट्रम्पले बाइडेनबारे भने ‘उनी हाम्रो देशको इतिहासमा सबैभन्दा खराब राष्ट्रपति हुन्’ ।

बाल स्याहारलाई अझ सस्तो बनाउन के गर्ने भन्ने प्रश्नमा ट्रम्पले बाइडेनमाथि आक्रमण जारी राख्दै, तर्क गरे, ‘यो बहस हुनु हुँदैन … उनी हाम्रो देशको इतिहासमा सबैभन्दा खराब राष्ट्रपति हुन्।’
‘यदि उनले यो चुनाव जिते भने, हाम्रो देशसँग यो खाडलबाट बाहिर निस्कने मौका छैन – मौका पनि छैन। हामीसँग सम्भवतः देश नै बाँकी रहने छैन,’ उनले आक्रोश पोखे ।
बाइडेनले इतिहासकारहरूको एक सर्वेक्षण उल्लेख गर्दै जवाफ दिएका थिए । जसले ट्रम्पलाई इतिहासको सबैभन्दा खराब राष्ट्रपति भनेको थियो । वाइडेनले दावी गरे कि ट्रम्पले आफ्नो राष्ट्रपति कार्यकालमा ‘बाल स्याहारका लागि लगभग केही गरेनन्’।

‘हामीले बाल स्याहार कर क्रेडिट उल्लेखनीय रूपमा वृद्धि गर्नुपर्छ। हामीले एकल अभिभावकहरूलाई काममा फर्कन सक्ने क्षमता उल्लेखनीय रूपमा बढाउनुपर्छ। र हामीले व्यवसायहरूलाई बाल स्याहार सुविधाहरू राख्न प्रोत्साहित गर्नुपर्छ,’ बाइडेनले स्पष्ट गरे ।

पूर्व राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफ्नो बारम्बारको दाबी दोहोर्याए कि ‘सबैजना’  गर्भपतन नीति तय गर्ने शक्ति राज्यहरूमा फिर्ता जाओस् भन्ने चाहन्थे।
यो ट्रम्पको गलत दाबी हो। धेरै सर्वेक्षणहरूले देखाएका छन् कि अधिकांश अमेरिकीहरू – धेरै सर्वेक्षणहरूमा दुई–तिहाइ वा लगभग दुई–तिहाइ उत्तरदाताहरूले गर्भपतनलाई संरक्षित गरिएको हेर्न चाहन्थे।

उदाहरणका लागि, अप्रिल २०२४ मा एसएसआरएसद्वारा गरिएको सीएनएन सर्वेक्षणले ६५प्रतिशत वयस्कहरूले रो खारेज गर्ने सर्वोच्च अदालतको निर्णयको विरोध गरेका थिए । जुलाई २०२२ मा एसएसआरएसद्वारा गरिएको सीएनएन सर्वेक्षणको नतिजासँग लगभग मिल्दो छ, जुन विषय निर्णय भएको महिनापछि गरिएको थियो। त्यस्तै, फेब्रुअरी २०२४ मा मार्केट लॉ स्कूलको सर्वेक्षणले ६७ प्रतिशत वयस्कहरूले रो खारेज गर्ने निर्णयको विरोध गरेका थिए।

जून २०२३ मा एनबीसी न्यूज सर्वेक्षणले दर्ता भएका मतदाताहरूमध्ये ६१ प्रतिशत ले रो खारेज गर्ने निर्णयको विरोध गरेको पाइयो। मे २०२३ मा ग्यालप सर्वेक्षणले ६१ प्रतिशत वयस्कहरूले निर्णयलाई खराब कुरा भनेको पाइयो।

धेरै कानुनी विद्वानहरूले पनि रो संरक्षित गरिएको हेर्न चाहेका थिए । ‘ूसबै कानुनी विद्वानहरूले रो खारेज गर्न’ चाहेका थिए भन्ने कुनै पनि दाबी पूर्णरुपमा गलत हो ।