काठमाडौं, १७ पुस । विपी कोइरालाले लिएको मेलमिलापको नीतिलाई दिवसको रुपमा मनाउँदै गर्दा नेपाली कांग्रेस भित्रको एकता भने दिनप्रतिदिन खस्कदो अवस्थामा पुगेको छ । पछिल्लो केन्द्रीय समितीको बैठकले महाधिवेशनको मिति तोकेसँगै कांग्रेसको विवाद छताछुल्ल हुन पुगेको हो । संस्थापन पक्षले एकलौटी रुपमा निर्णय गर्ने गरेको आरोप लगाउँदै असन्तुष्ट पक्षले निर्णय सच्याउनुपर्ने बताएदै आएको छ । भने जिल्ला सभापतिहरुको समानान्तर भेला पनि बोलाएको छ ।

विपी कोइरालासहित नेपाली कांग्रेसका नेताहरु मेलमिलापको नीति लिएर भारतबाट स्वदेश फर्किएको ४३ बर्ष पूरा भएको छ । आठबर्षको भारत प्रवासपछि २०३३ साल पुस १६ गते कांग्रेस नेताहरु विपी कोइराला, गणेशमान सिंह, रामबाबु प्रसाई, शैलजा आचार्य, खुमबहादुर खड्कालगायतका नेता राष्ट्रिय एकता र मेलमिलापको नारा लिएर नेपाल फर्किएका थिए । २०१७ सालमा तत्कालीन राजा महेन्द्रले जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री विपी कोइरालाको सरकार बर्खास्त गर्दै निर्दलीय पञ्चायती ब्यवस्था शुरु गरेपछि कोइराला सहितका नेतालाई ७ बर्ष जेल चलान गरिएको थियो । त्यसपछि २०२५ सालमा विपी सहितका कांग्रेस नेता भारत प्रवासमा गएका थिए । तर, भारतमा पटकपटक अपमानित समेत हुनुपरेको तथा भारतले आफ्नो अनुकुलमा नेपालको राजनीति अघि बढाउन चाहेको ठहर गर्दै विपी सहितका नेता नेपालमा राजास“गै हातेमालो गर्न सकिने तर पराई भूमिमा बस्नु ठीक नहुने निष्कर्ष निकाल्दै भारतबाट त्रिभुवन विमानस्थलमा अवतरण भएका थिए ।

तर, विमानस्थलबाटै कांग्रेस नेताहरुलाई पक्राउ गरि सुन्दरीजल बन्दीगृहमा लगिएको थियो । त्यहि दिनको सम्झनामा मेलमिलाप दिवस मनाउन थालिएको हो । बुधबार ४४ औ राष्ट्रिय मेलमिलाप तथा एकता दिवस मनाइएको छ । नेपालमा राष्ट्रिय एकता तथा मेलमिलापबाटै सबै राजनीतिक परिवर्तनहरु हासिल भएका छन् । दलहरु बीचको एकता हुँदा मात्रै राजनीतिक आन्दोलन सफल भएका छन् । अझै नेपालले गर्नुपर्ने धेरै छ । सबै राजनीतिक दलहरु मिलेर देशको समृद्धि, विकास निर्माणका काममा लाग्नुपर्ने अवस्था आएको छ । तर विपी कोइरालाको मेलमिलापको नीतिलाई सम्झिदै कार्यक्रम गरी मनाइएपनि नेपाली कांग्रेसभित्र भने बेमेल, मनमुटाको स्थिति उत्कर्षमा पुगेको छ । कांग्रेस एकपछि अर्को गर्दै विवाद र असन्तुष्टिको चङ्गुलमा फस्दै गएको छ । मेलमिलापको नीति तत्कालिन अवस्थामा जो जससँग जुन ढंगले गर्न खोजिएको भएपनि हालको लागि भने राजनीतिक परिस्थिती अनुकुल देश र जनताको भलाईको निम्ति मिल्नुपर्छ भन्ने शन्देश आम राजनीतिक पार्टीहरुमा लागु हुनुपर्ने अवस्थामा कांग्रेस भने विभिन्न गुट, उपगुटमा खण्डित हुँदै गइरहेको छ ।

खासगरी पछिल्लो केन्द्रीय समिति बैठकले आगामी महाधिवेशन २०७७ साल फागुनमा गर्ने निर्णय गरेसँगै हालसम्म विभागहरुलाई पूर्णता नदिएको र महाधिवेशनमा आफु अनुकुल मान्छे राख्नलाई ढिलाई गरिएको असन्तुष्ट पक्षको आरोप छ ।कांग्रेसमा खुलेरै तिन गुट देखिएको छ भने विभिन्न शिर्ष नेताहरुले उपगुटको नेतृत्व गर्दै आएका छन् । विभागहरुले अझैपनि पूर्णता पाइसकेका छैनन् । कमिटीहरु क्रियाशिल हुन सकेका छैनन् । संसदमा समेत प्रतिपक्षको भुमिका सशक्त बनाउन नसकेको भन्दै कांग्रेसको आलोचना हुने गरेको छ । साच्चिकै संसदमा बलियो प्रतिपक्षीको भुमिका कांग्रेसले निर्वाह गर्न सकेको छैन । भर्खरै सकिएको नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय कमिटी बेठक पौडेल र सिटौला समूहले बहिस्कार नै गरे ।

जनताको मत जित्नुपर्ने समयमा आफैभित्र टुटफुटको राजनीतिमा रुमल्लिएको कांग्रेसले विपिको मेलमिलापको नीतिकै उपहास गरेको भान हुन्छ । कांग्रेस संस्थापन पक्षको भने असन्तुष्ट पक्षले काम गर्न नदिएको, बखेडा मात्रै झिकेको आरोप छ । तर, असन्तुष्ट पक्ष नेतृत्वले कसैको कुरा नसुनी एकलौटी निर्णय गर्नाले पार्टीमा असन्तुटी पैदा भउको बताइरहेको छ । प्रकाशमान सिंह, नेता, नेपाली कांग्रेस
आफुलाई प्रजातन्त्रको खम्बा भन्ने नेपाली कांग्रेसले आफ्नै पार्टीमा बास्तविक रुपले प्रजातन्त्रको अभ्यास गर्न सकेको छैन । मेलमिलाप दिवस मान्ने कांग्रेसभित्र मेलमिलाप हैन, विवाद नै विवाद छन् । विवाद मिलाएर आन्तरिक प्रजातन्त्रको अभ्यास गर्दै सहकार्य र एकताको राजनीति गर्नु नै कांग्रेसका लागि हितकर हुन सक्छ ।