काठमाडौं, १९ मंसिर ।  मंसिर ४ गते सम्पन्न प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनको देशभरका मत परिणाम घोषणा हुने कार्य जारी छ । घोषणा भइसकेका र गणना भइरहेका मत परिणामहरु हेर्दा नेकपा माओवादी पार्टी ०६४को निर्वाचनमा पहिलो बनेको पार्टी पछिल्ला निर्वाचनमा भनै झन झन क्रमश कमजो र बन्दै गएको छ । मंसिर ४ गते भएको प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा निर्वाचन सम्पन्न भएर मत परिणाम सकिनै लाग्दा माओवादी पार्टी २०६४ को निर्वाचनमा पहिलो पार्टी भएको माओवादी त्यस पछिको निर्वाचन पश्चात माओवादी निरन्तर खुम्चिँदै गएको छ ।

२०६४ साल चैत २८ गते सम्पन्न पहिलो ऐतिहासिक संविधानसभाको निर्वाचनमा जनताले माओवादी पार्टीलाई अभूतपूृर्वक समर्थन गर्दै पहिलो पार्टी बनेको थियो । उक्त निर्वाचनमा प्रत्यक्षतर्फ माओवादीले १ सय २०, कांग्रेसले ३७, एमालेले ३३, मधेशी जन अधिकार फोरमले ३० जितेको थियो । त्यस पछिको ०७४ को निर्वाचन माओवादीले ३७ सिट जितेको थियो । यस्तै यहि निर्वाचनमा प्रतिनिधिसभाको समानुपातिकतर्फ मत गणनाको सुरुवाती रुझानमा माओवादी केन्द्र, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी भन्दा पनि पछाडि रह्यो । मत गणना अन्तिमतिर पुग्दा माओवादीले प्रत्यक्षमा जस्तै समानुपातिकमा पनि तेस्रो स्थान त सुरक्षित गरेको छ, तर अघिल्लो पटकभन्दा कम मत पाएको छ । माओवादी केन्द्रले समानुपातिकतर्फ ११ लाख ६१ हजार ९९२ मत पाएको छ, जुन कूल सदर मतको ११.१७ प्रतिशत हो ।

अर्थात यो हालसम्मका चुनावमा माओवादी केन्द्रले पाएको सबभन्दा कम मत हो । गत वैशाखमा भएको स्थानीय तहको निर्वाचनमा माओवादी केन्द्रको मत १३ प्रतिशतमा झ¥यो । अहिले नेपाली कांग्रेसलगायतका दलसँग गठबन्धन गर्दा पनि माओवादी केन्द्रले प्रत्यक्षतर्फ जम्मा १७ सिट जितेको छ भने समानुपातिकतर्फ उसको मत पहिलेभन्दा घटेर ११.१७ प्रतिशतमा आइपुगेको छ । यस्तै हाल गणना भइरहेको दोलखा र बाजुराबाहेकका जिल्लाको समानुपातिक मत विश्लेषण गर्दा ७४ मध्ये ४७ जिल्लामा माओवादीको जनाधार खस्किएको देखिन्छ । बाँकी जिल्लामा भने धेरथोर मत वृद्धि भएको छ । राजनितिशास्त्रका प्राध्यापक डा. लोकराज बरालले राजनितिक दलहरुलाई हेर्ने जनताको वितृष्णाका कारण यसवर्षको चुनावमा मत परिपत गरेको आंकलन गरेका छन् । उनले दलहरु जनमुखी नभई सत्तामुखी भएका कारण आम मतदाताहरुले गौणरुपमा गरेको आन्दोलनको रुपमा लिएको बताए । बाइट… डा. लोकराज बराल, राजनीतिशास्त्री । विश्लेषक तुलनारायण साहले देशको प्रणालीमा चलेको अनियमिततालाई सही बनाउन जनताहरु सचेत भएका विश्लेषक तुलनारायण साह बुझाइ छ । उनले नागरिकहरुको चाहानालाई दलहरुले आफ्ना एजेण्डाका रुपमा नलिए जनताले नेतृत्व परिर्वतन गर्ने र दल परिर्वतन गरेको बताउछन ।

राजनीतिशास्त्री तथा प्रध्यापक कृष्ण खनालले सिमित व्यक्ति बस्ने प्रधानमन्त्रीको कुर्सीमा नयाँ परिवर्तनका एजेन्डा बोकेका मानिस आउन जरुरी भएको बताउछन् । पुराना दलका पुरानै नेता पटक पटक देशको सम्मानीत पदमा बसेर केहि परिर्वत गर्न नसकेको र जनताले देशमा परिर्वतन चाहेकाले जनताले नँया दल र युवा रोजेको खनालको दावी छ । सशस्त्र द्वन्द्वबाट शान्तिपूर्ण राजनीतिको मार्गमा लागेको माओवादीले डेढ दशकमा संविधानसभा र संसद्का गरी चारवटा निर्वाचनमा भाग लिएको छ । तर नयाँ शक्तिका रूपमा उठाउँदा ठुलो दलका रूपमा स्थापित भएको माओवादी निर्वाचनपिच्छे खुम्चिँदै गएको छ । २०६४ सालमा पहिलो राजनीतिक शक्ति बनेको माओवादी टुक्राटुक्रा बन्दै झन पछि झन कमजोर बन्दै गएको छ ।