अमेरिकाले इजरायललाई कति र कस्ता हतियारहरू पठाएको छ ?

काठमाडौं २९ बैशाख: अक्टोबर ७ मा हमासको नेतृत्वमा भएको आक्रमणपछि अमेरिकाले इजरायललाई हतियार आपूर्ति तीव्र पारेको थियो ।

राष्ट्रपति बाइडेनले रफा सहरमा भएको आक्रमणमा प्रयोग हुनबाट रोक्नका लागि इजरायलमा बमको ढुवानी रोकेका छन्। प्रशासनका अधिकारीहरूले भने कि १८००, २००० पाउन्डको बम र १७००.५०० पाउन्डको बम रोकेको छ ।संयुक्त राज्य अमेरिका इजरायललाई हतियारको सबैभन्दा ठूलो आपूर्तिकर्ता हो, र यसले अक्टोबर ७ हमास नेतृत्वको आक्रमण पछि डेलिभरीलाई थप तीव्र पारेको थियो । इजरायलले कति हतियार प्राप्त गरेको छ भनेर निर्धारण गर्न गाह्रो छ । पछिल्लो समय अमेरिकी विभिन्न अनुसन्धान संस्था र मिडियाले भने खोजी गरेका छन् ।

 

 

अक्टोबर ७ पछि के भयो ?

अक्टोबर ७ देखि अमेरिकाले इजरायलमा दशौँ हजार हतियार पठाएको छ। अधिकांश हिस्सा यसले आपूर्तिहरूलाई गति दियो जुन पहिले नै सम्झौता अन्तर्गत थियो । वाशिंगटनमा रहेको फाउन्डेसन फर डिफेन्स अफ डेमोक्रेसीजका सैन्य विशेषज्ञ ब्राड्ली बोमनका अनुसार जसमध्येका धेरै कंग्रेस र विदेश विभागले धेरै पहिले नै अनुमोदन गरेका थिए ।

फाउन्डेसन फर डिफेन्स अफ डेमोक्रेसीजको एक रिपोर्टका अनुसार इजरायलमा यति धेरै हतियार ढुवानी गरिएको थियो कि पेन्टागनका एक वरिष्ठ अधिकारीले भनेका छन्– रक्षा विभागले कहिलेकाहीँ उनीहरूलाई पुर्याउन पर्याप्त कार्गो विमानहरू फेला पार्न संघर्ष गरिरहेको थियो।

पेन्टागनका प्रवक्ता पीट गुयेनले एक इमेलमा न्यूयोर्क टाइम्सलार्य बताए अनुसार हालैको सहायतामा सटीक–निर्देशित हतियार, तोपखानाको गोला बारुद, चिकित्सा आपूर्ति र ‘महत्वपूर्ण उपकरणका अन्य कोटीहरूू समावेश छन्। ‘संयुक्त राज्य अमेरिकाले अक्टोबर ७ को आक्रमणपछि इजरायललाई अरबौं डलरको सुरक्षा सहायता बढाएको छ।’

 

कति सार्वजनिक गरिएको छ ?

सांसद र समाचार मिडियाले हालै बिक्रीको बारेमा सार्वजनिक जानकारीको अभावको आलोचना गरेका छन्। रक्षा विभागले इजरायललाई आपतकालीन सैन्य बिक्रीको स्वीकृतिका बारेमा डिसेम्बर ९ र १९ मा मात्र दुई समाचार विज्ञप्ति प्रकाशित गरेको छ, जबकि यसले नियमित रूपमा अद्यावधिक गरिएको तथ्य सूचीमा युक्रेनमा पठाइएको धेरै सैन्य उपकरणहरू मात्र सूचीबद्ध गरेको छ ।

अक्टोबर ७ देखि डिसेम्बर २९ सम्म इजरायललाई पठाइएको सहायतामा 52,229 M795 155 एमएम आर्टिलरी शेल, 30,000 M4 propelling charges for howitzers, 4,792 M107 155-mm artillery shells and 13,981 M830A1 120-mm tank राउन्डहरू समावेश छन्।इजरायली सैनिकहरूले नोभेम्बरमा गाजा सीमा नजिकै १५५ मिलिमिटर तोपको गोलाबारी गरेका थिए।

तर विदेश विभागले कानुनी रूपमा अक्टोबर ७ देखि इजरायलले राखेका केही नयाँ हतियार अर्डरहरूको बारेमा कांग्रेस र जनतालाई बताएको छैन । किनभने तिनीहरू निश्चित डलर रकम भन्दा कमका छन् ।

अक्टोबर ७ देखि संयुक्त राज्य अमेरिकाले इजरायललाई १००भन्दा बढी छुट्टै विदेशी सैन्य बिक्री स्वीकृत र डेलिभर गरेको वासिङ्टन पोस्टले जनाएको छ।

 

उनीहरूले के पठाए ?
अक्टोबरको अन्त्यमा स्वीकृत भएको एउटा बिक्रीले इजरायललाई ३२० मिलियन डलरको किटहरू बेच्न अनुमति दिएको थियो, जसमा अनगाइडेड ूडम्बू बमहरूलाई जीपीएस(निर्देशित हतियारहरूमा रूपान्तरण गर्नका लागि, अघिल्लो अर्डरको शीर्षमा, उही मार्गदर्शन किटहरूका लागि ४०३ मिलियन डलर बराबरको ।

फाउन्डेसन फर डिफेन्स अफ डेमोक्रेसीजले समाचार रिपोर्ट र हस्तान्तरण गरिएका हतियारहरूका बारेमा उपलब्ध आधिकारिक जानकारीको सूची सङ्कलन गरेको छ। रिपोर्टका अनुसार, यसमा वायु रक्षा प्रणाली, सटीक–निर्देशित हतियार, आर्टिलरी सेल, ट्याङ्क राउन्ड, साना हतियार, ड्रोनद्वारा प्रयोग गरिने हेलफायर मिसाइल, ३० एमएम तोप गोला बारुद, पिभिएस–१४ नाइट भिजन उपकरण र डिस्पोजेबल काँधबाट फायर हुने रकेटहरू समावेश थिए।

वेबसाइट ब्रेकिङ डिफेन्सका अनुसार पेन्टागनले इजरायली निर्मित दुईवटा आइरन डोम एन्टिमिसाइल ब्याट्रीहरू इजरायललाई भाडामा दिएको छ।अमेरिकाले इजरायललाई तत्काल आवश्यकताको लागि इजरायलमा रहेको अमेरिकी सैन्य भण्डारमा पहुँच दिएको थियो । एक अमेरिकी अधिकारीका अनुसार इजरायलले भर्खरै ती भण्डारहरूबाट अनुरोध गरेको हतियारमा २५० देखि २०००पाउण्डसम्मका बमहरू समावेश छन्, र धेरै ५००पाउण्डका बमहरू थिए। विशेषज्ञहरू र द न्युयोर्क टाइम्सको विश्लेषणका अनुसार २००० पाउन्डको बमले क्रेटर सिर्जना गरेको थियो।

कुन सम्झौता र रकम कसको ?
इजरायललाई सैन्य सहायता सन् २०१६ को सम्झौता अन्तर्गत वित्त पोषित छ जसलाई समझदारी ज्ञापनपत्र भनिन्छ जसले संयुक्त राज्यलाई इजरायललाई १० बर्षमा ३८ अर्ब डलर बराबरको हतियार दिने प्रतिबद्धता जनाएको छ।
इजरायलले नियमित रूपमा रक्षा विभाग र अमेरिकी हतियार निर्माताहरूबाट सिधै हतियारहरू प्राप्त गर्दछ, जसमा इजरायलले संयुक्त राज्य अमेरिकाबाट वर्षौंदेखि किनेको र हालैका महिनाहरूमा गाजामा खसालिएको अन्गाइडेड र निर्देशित बमहरू, र लडाकू जेटहरू, एयर डिफेन्स मिसाइलहरू र हेलिकप्टरहरू पनि समावेश छन्।

काउन्सिल अन फरेन रिलेसन्सका अनुसार, १९४८ मा इजरायलको स्थापना भएदेखि इजरायललाई अमेरिकी सैन्य सहयोगको राशी २१६ बिलियन डलर पुगेको न्युयोर्क टाइम्सको मे ८ मा समाचार प्रकाशित भएको छ ।

 –एजेन्सीको सहयोगमा