तर अझै यसलाई खारेज गरिहाल्न मिल्दैन

सिलिकन भ्यालीमा यो सामान्य कथा हो कि एआई (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) को लागि चिप्सको विश्वव्यापी प्रमुख आपूर्तिकर्ता एनभिडियाभन्दा ठूलो मोट (प्रतिस्पर्धात्मक लाभ) कुनै कम्पनीसँग छैन। यो कुरा जनवरी २७ सम्म सत्य थियो, जब एक चिनियाँ कम्पनी डीपसिकले एआई मोडेललाई तालिम दिन ६ मिलियन डलरभन्दा कम खर्च लागेको दाबी सहित बजारमा आयो । यसले सेमिकन्डक्टर दिग्गज एनभिडियाको मूल्यमा लगभग ६०० बिलियन डलरको प्वाल पारिदियो । जुन अमेरिकी स्टक बजारको इतिहासमा सबैभन्दा ठूलो एक दिनको घाटा हो। यसलाई एक्काइसौं शताब्दीको ट्रेबुचेट (मध्यकालीन गतिविधि जसले किल्ला पर्खाललाई कचडा परिणत गर्न सक्छ) को शटको बराबरी मान्न सकिन्छ। के एनभिडियाको सुरक्षा अन्ततः भत्किएको छ त ?

एनभिडिया स्टक बजारको उतारचढावबाट अपरिचित छैन, चाहे माथि तल कुनै पनि दिशामा होस्। एआई सम्बन्धित उन्मादनको दुई वर्षभन्दा बढी समयमा यसको बजार मूल्य न केवल ३ ट्रिलियन डलरभन्दा माथि पुग्यो, तर स्टक बजारको इतिहासमा दस वटा सबैभन्दा ठूलो एक दिने गिरावटमा आठ पटक यसले प्रभावित ग¥यो । यसले दुई प्रकारका लगानीकर्ताबीचको टग अफ वार प्रतिबिम्बित गर्छः ती जसले एनभिडियाका लेदर ज्याकेट लगाउने रकस्टार बोस जेन्सेन हुआंगलाई एक द्रष्टा मान्छन् र उनले आफ्नो कम्पनीको एकाधिकार जस्तो लाभ अनिश्चित कालसम्म कायम राख्न सक्ने विश्वास गर्छन्; र ती जसले उनको कम्पनीका उत्पादन र शेयरहरूको उच्च मूल्यलाई एआई प्रचारको प्रतीक मान्छन् र यो खस्ने निश्चित छ भन्ने सोच्छन्।
केहि संशयवादीहरूले बढी लाभ ठान्छन् । डीपसिकले अमेरिकाका उत्कृष्ट एआई मोडेलहरू जस्तै सक्षम एआई मोडेलहरू उत्पादन गर्ने क्षमता, कम र अझ कम उन्नत ग्राफिक्स प्रोसेसिंग युनिट (जीपीयू) प्रयोग गरेर, यो विश्वासलाई चुनौती दिएको छ । एआई दौड जित्न चिप्समा करोडौं डलर खर्च गर्न आवश्यक छ भन्ने विश्वासमा गम्भीर चुनैती खडा हुन पुगेको छ । माइक्रोसफ्ट, मेटा, एलन मस्कको एक्सएआई, र च्याटजीपीटी निर्माता ओपनएआई सहित एक संयुक्त उद्यम स्टारगेटले हालै हप्तामा जीपीयूले भरिएका डाटा सेन्टरहरू निर्माण गर्ने ठूला योजनाहरू घोषणा गरेका छन्। तर, एनभिडियाको एक ठूलो ग्राहकको एक अन्तरंग जानकारका अनुसार, डीपसिकबाट लिइएको सबक यो हो कि मोडेलहरू तालिम र चलाउने कुरामा, प्रोसेसिंग शक्तिमा धेरै कम खर्च गर्न सम्भव हुन सक्छ।
यो एनभिडियाको लागि नराम्रो समाचार हो। यसको सबैभन्दा उन्नत चिपहरूले ९०% भन्दा बढी सकल मार्जिन उत्पन्न गर्छन्, स्टक बजार दुर्घटनाको दुई दिन अघि एनभिडियाको लागि एक दूरदर्शी बियर केस प्रकाशित गरेका जेफ्रे इमानुएलका अनुसार यसलाई बढाउन, प्रतिस्पर्धी चिप निर्माताहरूबाट आपसी प्रतिस्पर्धा कडा हुँदै गइरहेको छ। एनभिडियाका जीपीयूहरू ठूला भाषा मोडेलहरू (एलएलएम) को तालिमको लागि लगभग अपरिहार्य छन्। अनुमानमा—ती मोडेलहरू बारे प्रश्न गर्दा—यसले अझै अग्रणी स्थान राख्छ, तर धेरै प्रतिस्पर्धीहरू छन्। ग्रोक जस्ता स्टार्टअपहरूले अति द्रुत अनुमानको लागि विशेषीकृत चिपहरू डिजाइन गरिरहेका छन्। एनभिडियाका सबैभन्दा ठूला ग्राहकहरू, क्लाउड दिग्गजहरू अमेजन, गुगल र माइक्रोसफ्टले पनि यसका जीपीयूहरूमा निर्भरता कम गर्न कस्टमाइज्ड चिपहरू बनाउँदै छन्। “बजारले एकल–स्रोत आपूर्तिकर्ता अवरोधलाई घृणा गर्छ,“ एक क्लाउड प्रदायकका एक कार्यकारीले भनेका छन् । यसबाहेक, डीपसिक र ओपनएआईका नयाँ “तर्क“ मोडेलहरूले आफ्नो उत्कृष्ट प्रदर्शन तालिमबाट प्राप्त गर्दैनन् तर अनुमानमा बढी समय खर्च गरेर (टेस्ट–टाइम कम्प्युटको रूपमा चिनिन्छ) प्राप्त गर्छन्, जसले बजारलाई प्रतिस्पर्धी चिप निर्माताहरूको पक्षमा झुकाउन सक्छ।
त्यसपछि प्रचारको प्रश्न छ। च्याटजीपीटीले २०२२ को अन्त्यमा एआईको सुनको खोजी सुरु गरेदेखि, एनभिडिया अन्तिम “पिक्स र फावडा“ खेल बन्न पुग्यो। तर इन्टरनेटको शुरुवाती दिनहरूका लगानी जस्तै, एआई उछाल अहिलेसम्म यो विश्वासमा आधारित छ कि यसले सबै कुरा परिवर्तन गर्नेछ भन्नेमा, यसले फाइदा उत्पन्न गर्न सक्छ भन्ने ठोस प्रमाणभन्दा बढी हो ।

धेरै लगानीकर्ताहरू अझै पनि एआईका चिप च्याम्पियनको बारेमा आशावादी छन्। केहीले डीपसिकले आफ्नो देशलाई अमेरिकामाथि डींग हाँक्ने अधिकार दिन आफ्नो मितव्ययिता बढाईचढाई प्रस्तुत गरेको हो कि भन्ने आशंका व्यक्त गरेपनि धेरैले डिपसिकको दाबी विश्वसनीय हुन सक्छ भन्छन्। यद्यपि डीपसिकले शक्तिशाली जीपीयूहरूमा कम निर्भरता जनाए पनि, यो अनुमान गरिएको छ कि यसले अमेरिकी मोडेलहरूको नतिजा अध्ययन गरेर आफ्ना मोडेलहरूलार्य तालिम दिएको हो, जसबाट सबैभन्दा उन्नत चिपहरूले निर्माण गरिएको हो।

डीपसिकको सफलताले अमेरिकी प्रतिस्पर्धीहरूलाई आफ्नो एआई लगानीमा दोब्बर जोड दिन प्रेरित गर्न सक्छ, कम्तिमा केही समयको लागि भएपनि । ओपनएआई, जसले एआई विकासको सीमा अगाडि बढाउन जीपीयूहरू खपत गर्छ, यसले डीपसिकलाई “धेरै राम्रो मोडेलहरू“ले प्रतिक्रिया दिने सीईओ सैम अल्टम्यानले तुरुन्तै प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका छन् ।

प्रतिस्पर्धाको बारेमा, एनभिडियाका आशावादीहरूले मान्छन् विशेष गरी अनुमानमै भएपनि प्रतिस्पर्धी चिप निर्माताहरूबाट आएको खतरा वास्तविक छ,। तर यसको नेतृत्व यसको क्युडा सफ्टवेयरले सुदृढ बनाउँछ, जुन एआईमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ, र नेटवर्किंग गियरले यसलाई डाटा सेन्टरहरूमा अधिकतम दक्षताका लागि यसका चिपहरू जोड्न अनुमति दिन्छ। “यसको प्रतिस्पर्धी नाफाको दायरा भने धेरै चौडा छ। यो एक प्रणाली कम्पनी हो, चिप कम्पनी होइन,“ एक लगानी फर्म थोमभेस्टका उमेश पाडवल भन्छन्।

जम्माजम्मी, एनभिडियाको बजार हिस्सेदारी र यसको मार्जिन झर्ने निश्चित छ, र सम्भवतः डीपसिकको दृश्यमा आउनु अघि लगानीकर्ताहरूले सोचेको भन्दा धेरै चाँडो। तर यो प्रमुख खेलाडी बनेर रहने अझै धेरै सम्भावना छ, जसले यसको शेयर मूल्य जनवरी २८ मा ८% भन्दा बढीले उछाल खान पाएको भन्ने कुरालाई काराण मान्छन्। र एक जोकर अझै छन्: हुआंग वास्तवमा द्रष्टा हुन् जस्तो उनका प्रशंसकहरूले विश्वास गर्छन् कि भन्ने ठानिएको छ ।

फ्युचरम नामक एक अनुसन्धान फर्मका ड्यानियल न्युम्यानका अनुसार, एनभिडियाका मालिक एक नेता हुन् जसले सधैं प्रतिस्पर्धाभन्दा एक कदम अगाडि रहने प्रयास गर्छन्। उनी पहिल्यै एलएलएमहरूभन्दा टाढा देखिरहेका छन्, जुन सामान्य हुने खतरामा छन् । हालै उनले “भौतिक एआई“ भन्ने विकास गर्ने योजना प्रस्तुत गरेका छन् । यसद्वारा उनको मतलब वास्तविक संसारलाई बुझ्ने आधारभूत मोडेलहरूको लागि अवस्थिति प्रदान गर्नु हो, जसले मानवजस्तै रोबोटहरू, स्वचालित कारहरू र अन्य चीजहरू बनाउन सक्छ। एनभिडियालाई घेर्न सकिन्छ, तर यसलाई खारेज गर्नु धेरै छिटो हुनेछ। ■
द इकोनोमिष्ट, जनवरी २८, २०२५ बाट