सपना थामी, काठमाडौ । २७, कात्तिक । राजधानीमा सवारी साधानको चाप, अव्यवस्थित सडक, सार्वजनिक यातायातमा भीडभाँड, ध्वनी तथा वायु प्रदुषण आम नागरिकमा टाउको दुखाईको विषय बनिरहेको छ । अव्यवस्थित सडक चापको कुरा एकातिर त छदै छ, सार्वजनिक यातायातमा यात्रु र चालक तथा परिचालक बीच कहिल्यै पनि सम्मानजनक व्यवहारको वातावरण नबन्नु अर्को दुर्भाग्यकाे विषय बनेको छ । सवारीसाधान, सडक, ट्राफिक व्यवस्थापन लगायतका विषयमा महानगरिय ट्रफिक प्रहरी महाशाखा र नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघको संयुक्त आयोजनामा यातायात व्यवसायी तथा चालकहरुलाई काठमाडौंमा प्रशिक्षण दिईएको छ ।

करिब १३ वर्ष पछि काठमाडौमा यातायात व्यवसायी तथा मजदुरहरुलाई लिक्षत गर्दै प्रशिक्षणात्मक कार्यक्रम आयोजना भएको छ । महानगरिय ट्राफिक प्रहरी महाशाखा र नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघ द्धारा यातायात व्यवसायी तथा मजदुरहरुका पेशा मर्यादिन र सम्मानजनक बनाईनुपर्छ भन्ने सन्देश प्रवाह गर्न यो कार्यक्रम आयोजना गरेको देखिन्छ । ट्राफिक प्रहरी महाशाखाका प्रमुख सर्वेन्द्र खनालले अव्यवस्थित यातायात चापलाई न्यूनीकरण गर्न ट्राफिक नियमको पालना गर्नुपर्छ भनेर सबैलाई थाहा भए पनि चालक र ट्राफिक प्रहरीबीच सकारात्मक सहकार्य कहिल्यै हुन नसकेको बताए । यातायात व्यवसायी तथा मजदुरहरुले देशको अर्थतन्त्रमा योगदान पुर्याइरहेको, देशको विकास निर्माणमा सहयोग गरिरहेको र आम नेपालीहरुको जीवन सरल बनाईरहेको भन्दै यातायात व्यवसाय एक मर्यादित पेशा भएको बताएका छन् । तर यात्रु तथा चालकहरु ट्राफिक नियमको अनुशासनमा चल्न नसकेका कारण सडक तथा यातायात व्यवसायको क्षेत्रका समस्या झन् बढीरहेको उनको भनाई छ । उनले कमीकमजोरीहरु ट्राफिक प्रहरीहरुमा पनि हुने भएकोले यस्ता गल्ति कमजोरीलाई सुधार्दै गएको र केही सुध्रिएको जानकारी समेत दिए । उनले विकसित मुलुकमा र हाम्रो देशबीच रहेको सडक तथा ट्राफिक व्यवस्थापन बीच भएको भिन्नता बारे छोटो प्रस्तुतीकरण राखेका थिए ।

कार्यक्रममा सार्वजनिक यातायातका सहचालकहरुले यात्रुलाई बढी पैसा लिएर ठगीरहेको विषय पनि उठाईएको छ । यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका महासचिव सरोज सिटौला ले त सम्बन्धित निकायबाट चानचुन पैसाको व्यवस्था गरिनुपर्ने र तोकिएको भाडादर बाहेक अधिकतम भन्दा अधिकतम पैसा फिर्ता गरिदिन यातायात मजदुरहरुलाई अनुरोध पनि गरे । उनले यातायात मजदुरहरुलाई आफ्नो पेशालाई मर्यादित बनाउन सबैस“ग अनुशासित भएर व्यवहार गर्न र सभ्य पोशाक लगाउन समेत अनुरोध गरेका थिए । निकट भविष्यमा सार्वजनिक यातायातमा वैज्ञानिक ढंगबाट भाडा असुल्ने र यातायात व्यवसाय पनि प्रविधिमैत्री बनाईने उनले बताए । सार्वजनिक यातायातमा सहचालकहरुले १ रुपैंया मात्र बढी असुल गरेको पैसाले एक दिनमा २१ लाख उपभोक्ताले उपभोग गर्न सक्ने उनले बताए । देशमा सडकको अवस्थाप्रति चिन्तित हुदै उनले अबको कम्तिमा ५ वर्ष सवारीसाधन आयात गर्न बन्द गरिनुपर्ने बताए ।

नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका अध्यक्ष डाेलनाथ खनालले यो कार्यक्रम यातायात क्षेत्रकाे ईतिहासको पहिलो कार्यक्रम भएको बताए । यातायात क्षेत्रको पेशा, लगानी र रोजगारलाई व्यवस्थित र मर्यादिन बनाउन व्यवसायी, ट्राफिक र मजदुर बीच सकारात्मक सहकार्य हुनुपर्ने उनले बताए । यात्रुको चाप र सडकको अवास्थको आधारमा सवारी साधनहरु आयात गरिनुपर्ने उनले बताए । आगामी दिनमा सवारी साधनको प्रकृतिअनुसारको चालक तथा सहचालकहरुलाई औपचारिक रुपमा लगाईने पोशाक बारे पनि आन्तरिक तयारी भईरहेको उनले जानकारी दिए । उनले सवारी साधान तथा यातायात व्यवसायको क्षेत्रमा सुधार गर्नुपर्ने धेरै काम रहेको र अहिले पनि सामान्य लाईसेन्सले नै हेबी लाईसेन्सका सवारीसाधानहरु चलिरहेको उनले बताए । ट्राफिक प्रहरी, यातायात मजदुर र व्यवसायी बीच एकअर्कालाई हेर्ने दृष्टिकोण सकारात्मक हुनुपर्ने उनको भनाई छ ।

यातायात व्यवसायीहरु यस क्षेत्रलाई मर्यादित र सम्मानजनक बनाउनुपर्छ भनेर लागिरहेका छन् । सवारी साधन तथा व्यवस्थापनको क्षेत्रमा ट्राफिक प्रहरीहरु पनि दिनरात आ–आफ्नो पेशामा खटेकै छन् । तर पनि सार्वजनिक यातायातमा हिड्डुल गर्ने आम नागरिकलाई हुने सास्ती भने कहिल्यै घटेको छैन । सवारी चालक, यात्रु र ट्राफिक प्रहरी बीच जहिल्यै पनि लुकामारी खेले झैं एक्ले अर्कोलाई खेदो खन्ने क्रम जस्ताको तस्तै छ । यातायात व्यवसायलाई व्यवस्थित र अनुशासित बनाउन यी यस्तै सचेतनाका कार्यक्रमहरुले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ । यातायात व्यवसायी, मजदुर र ट्राफिक प्रहरी बीच यी यस्ता विषयमा धेरै भन्दा धेरै अन्तरक्रियात्मक कार्यक्रमहरु आयोजना हुन जरुरी छ ।