काठमाडौं, ४ भदौ ।  काठमाडौं उपत्यकामै मासिक २० देखि २५ ओटा आगलागीका घटना घट्ने गरेको काठमाडौं महानगरपालिकाको जुद्ध बारुणयन्त्रले जनाएको छ ।

आगलागीको प्रमुख कारण विद्युत सट नै हुने गरेको विगतको ३ वर्षको कुल तथ्यांक पनि छ । तसर्थ, आगलागी भईसकेपछि समाधान खोज्नुभन्दा दिर्घकालिन रुपमा आगलागी हुनै नदिन विद्युत प्राधिकरण लगायत सबैले ध्यान दिनुपर्ने जुद्ध बारुणयन्त्रले जनाएको छ ।
घटना संख्या र यसबाट हुने क्षतिको हिसाबले गैरप्राकृतिक विपत् आगलागीलाई पहिलो स्थानमा लिन सकिन्छ ।

काठमाडौंमै पनि हरेक दिनजसो कहीँ न कहीँ आगलागीबाट मानविय र भौतिक क्षति भैरहेको छ । अघिल्लो साउन महिनामा मात्रै उपत्यकामा मात्रै २५ भन्दा बढी आगलागी भएको काठमाडौं महानगरपालिको जुद्ध बारुणयन्त्रको तथ्यांक छ ।

अव्यवसिथत विद्युतीय जडान एवम् विद्युतीय चुहावट कम हुन सके राजधानीमा हुने आगलागीको घटना पनि कम हुन सक्ने सरोकारवालाहरुले बताउदै आएका छन् । महानगरको जुद्ध बारुणयन्त्रका प्रमुख लिलाराज गाछा मगरले आगलागी भइसकेपछि समाधान खोज्नु भन्दा पनि आगलागी हुनै नदिन तर्फ सम्बन्धित सबैको ध्यान जानुपर्ने बताएका छन् ।

विशेषगरि अति प्रज्जवनलशील पदार्थ भण्डारण भएको पेट्रोलपम्प, ग्याँस सिलिण्डर र विद्युतका कारण आगलागी हुने गरेको छ । यसबाहेक आँधीहुरी र प्राकृतिक कारण पनि बेलामौका नसोचेका आगलागी हुने गरेका छन् । आगलागीबाट क्षति कम गर्न अहिले विभिन्न स्थानमा फायर अलार्म, फायर हाईड्रेन्ट जस्था अलार्महरु राखिएका छन् ।

काठमाडौंमा विशेष त विद्युतकै कारण आगलागी हुने गरेका छन् कारण विद्युत व्यवस्थापनमा नेपाल विद्युत प्राधिकरणले नै विशेष ध्यान दिन आवश्यक छ ।

राजधानीमा अव्यस्थित ढंगबाट जथाभाबी टाँगिएको तार र गरिएको विद्युत जडानका कारण आगलागी मात्रै भएको छैन, यसले सुन्दर नगरी काठमाडौंको सौन्दर्यतालाई नै कुरुप बनाएको छ । शहरी सौन्दर्यतालाई ध्यानमा राखि काठमाडौंको विदुत वितरण प्रणालीलाई भूमिगत गर्ने कार्य आगामी दिनमा विस्तार गरिने प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले बताएका छन् ।

उनले कार्यक्षमता अभिवृद्धि गर्दै विद्युत चुहावटलाई नियन्त्रण गर्न र उत्कृष्ट सेवा प्रवाह गर्न प्राधिकरणले आगामी दिनमा आधुनिक प्रविधिको प्रयोगमा जोड दिईने पनि जानकारी दिएका छन् ।

लोडसेडिङ घटेपनि मानविय चाहाना बढ्दै गएका छन् । तसर्थ विद्युत प्रणालीमा भएको गुण्स्तरका कारण पनि आगलागीका घटना घटेका हुन् । तसर्थ, विद्युत वितरणको गुस्तरमा पनि सुधार गर्दै लानुपर्ने ऊर्जा, मन्त्रालयका जलश्रोत तथा सिंचाई मन्त्रालयका सचिव दिनेशकुमार घिमिरेले बताए ।

आगलागी हुनुमा प्रमुख कारण त मानविय लापारबाही पनि रहेको महानगरको जुद्ध बारुणयन्त्रले जनाएको छ । तसर्थ, विद्युतीय सामाग्री उपभोगकर्ताहरुले पनि यसबाट सावधानी अपनाएमा र पूर्वतयारी अवस्थामा रहन सकेमा दुर्घटना भैहाले पनि क्षति कम हुन मद्दत पुग्ने बारुणयन्त्रले सुझाव दिएको छ ।

देशको राजधानीमै दिनँहु जसो आगलागी हुन्छ भने हामीकहाँ आगलागीसम्बन्धी जनचेतनाको स्तर कस्तो छ, सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ । तसर्थ, अहिलेको अवस्थामा आगलागीबाट हुने जोखिम र क्षति कम गर्न हरेक घर–घरमा सूचक साईरनहरु राख्न सकिन्छ ।