काठमाडौं, १८ असार । नेपाल वायुसेवा निगमको स्पष्ट व्यवसायिक योजना नहुदा निगम निरन्तर घाटामा छ । व्यवसायिक योजनाबिनै निगमले वाइड बडी, न्यारो वडी जहाज खरिद गरेपनि निमग निरन्तर डुबानमा छ । मुलतः २०४६ को राजनीतिक परिवर्तनपछि राजनीतिको कमाउ धन्दा बनेपछि निगम निमम्मा मात्र होइन सवत्र आलोचित बनेको छ ।
६ दशक लामो इतिहास बोकेको मुलुकको शान वायुसेवा निगमले २०४६ को राजनीतिक परिवर्तनअघि अन्तराष्ट्रिय छवी बनाएको थियो । तर २०४६ को राजनीतिक परिवर्तनपछि थरिथरिका व्यक्तिहरुको कमाउने भाडो बनेको स्पष्ट देखिन्छ । सन् १९५८ जुलाई १ मा नेपाल वायुसेवा निगमको स्थापना भएको हो ।
निगमले २८ सिट क्षमतायुक्त डोग्लस डिसी ३ डाकोटाबाट सेवा प्रारम्भ गरेको इतिहास छ । ६ दशक भन्दा बढी लामो इहिास बोकेको निगम सधै घाटामा पर्दै आएको छ । यसले निगम स्वयंलाई घाटा नतुल्याइ यसले समग्र देशलाई नै घाटामा पारेको छ । नेपाल वायूसेवा निगमको गतिविधीले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली पनि असन्तुष्ट छन् ।
नेपाल वायु सेवा निगमको ६१ औं वार्षिकोत्सव समारोहमा प्रधानमन्त्री ओलीले व्यवस्थापन नसुधार्दासम्म एक रुपैयाँ पनि नदिने प्रष्ट पारे । उनले अहिलेकै अवस्थामा नेपाल वायु सेवा नियमलाई सरकारले ऋण वा लगानीस्वरूप एक रुपैयाँ पनि दिन नसकिने बताए ।
प्रधानमन्त्री ओलीले वायु सेवा व्यवस्थापनले जहाज किन्ने तर उडाउन नसक्ने र घाटामा छ भन्दै सरकारसँग पैसा मागिरहने क्रम कहिलेसम्म भन्दै प्रश्न गरे । उनले निजी क्षेत्रले सञ्चालन गर्दा जे पनि सफल हुने र सरकारी हुँदा जे पनि असफल हुनुको कारणबारे जवाफ दिन माग गरे ।
विमान खरिद गर्दा कमिशनको खेल हुनेतर्फ औल्याउँदै प्रधानमन्त्री ओलीले सरकारलाई कमिशन नचाहिएकाले निगमका पदाधिकारीलाई पनि कमिशनको पछि नलागी संस्था बनाउनेतर्फ लाग्न निर्देशन दिए । राष्ट्रिय ध्वजावाहक भएकाले काँध थाँप्न सरकार तयार भएपनि आँखा चिम्लेर पैसामात्र दिन्छ भन्ने भ्रममा नपर्न व्यवस्थापनलाई उनले सचेत गराए । यता, ६१औं वार्षिककोत्सव समारोह मनाइरहंदा निगम व्यवस्थापनले विमान खरिद तथा मर्मत लगायत विविध कारणले निगमलाई ३७ अर्ब ऋण लागेको दाबी गरेको छ ।
ऋण लिएर किनेको वाइड बडी जहाज चलाउन नसकेको निगमले किस्ता तिर्नकै लागि सरकारसँग आर्थिक सहयोग माग्दै आएको छ । व्यावसायिक योजनाविनै दुई वाइड बडी विमान ल्याउँदा नेपाल एअरलाइन्स ऋृणै ऋृणमा डुब्दै गएको छ । निगम अहिले ३७ अर्व घाटामा रहेको छ । सुरुको ४५ दिनमै यी दुईटाको घाटा ४९ करोड १८ लाख रुपैयाँ पुग्यो । अगस्ट १ देखि सेप्टेम्बर १५ सम्म वाइड बडीले २६ करोड ४८ लाख कमाएका थिए ।
त्यही अवधिमा तिनकै लागि भएको खर्च भने ७५ करोड ६६ लाख नाघेको छ । ६ दशक लामो इतिहास बोकेको निगम हालसम्म घाटाको विवरण सार्वजनिक गरिरहेको छ । पाइलट अभावको कारण जहाज उडाउन नसकिएको निगमको लज्जास्पद अवस्था छ ।
कमाइको तेब्बर खर्च गराउने दुवै जहाजका लागि नयाँ गन्तव्य तय भएको छैन । जापानको ओसाकामा उडान भर्ने भने पनि गलत रुटका कारण निगमले हावा खाएको छ । चीनमा समेत निगमका जहाज उडाने वातवरण बनेको छ । तर, निगम व्यवस्थापनले दु्रत गतिमा काम अघि बढाउन सकेको छैन ।
कोरिया, अस्ट्रेलिया, युरोप लगायत लामो दुरीको त अझै पनि चर्चामै सीमित छ । व्यवस्थापकीय कमजोरीका कारण ६२ वर्षको बीचमा निगम निकम्मा भएको छ । निगमभन्दा पछि उडान सुरु गरेका धेरै एयरलाइन्सहरु आज सबैभन्दा समृद्ध एयरलाइन्सको रुपमा विश्वको आकाश घुमिरहेका छन् । तर, यहां त राज्यको सम्पतिमाथी व्यक्तिको दोहन जारी छ । जबसम्म यो प्रवृत्तिको अन्त्य गरिदैन तब सम्म जुनसुके विमान ल्र्यापनि जो सुकै सञ्चालन समितमिा आएपनि निगम सुध्रिनेवाला छैन ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्