डोल्पा, १६ जेठ । हिमाली जिल्ला डोल्पामा यस बर्ष स्याउ उत्पादन घट्ने भएको छ । गत दुई महिना यता पटक–पटकको असिना पानी र हावाहुरीका कारण गत बर्ष भन्दा यर्सबर्ष सत्तरी प्रतिशतले स्याउ उत्पादन घट्ने स्थानीय कृषकहरुले बताएका छन् । डोल्पाली कृषकको आम्दानीको मुख्य स्रोतको रुपमा रहेको स्याउ उत्पादन घट्ने भएपछि कृषक मारमा परेका छन् ।
यहाँको जुफाल, डाँगीवाडा, सुँ,जिँउ, रङ्ग, गल्ली, लिकु, रह,नाउला लगाएतका स्थानहमा स्याउको ब्यसायिक खेती गरिएको छ ।
यस बर्ष चैत्र अन्तिममा परेको असिना पानीले जिल्लाको अधिकाशं स्थानमा ब्यबसायिक रुपमा लगाईएको स्याउको फुल नष्ट पारेको स्याउ कृषहरुले बताए ।
“स्याउका बोटहरु फुलेर सेताम्य भएको बेला हावाहुरी र असिनापानीले झा-यो । झारेर बाँकी रहेका फल लागिसकेको स्याउ पनि जेठको असिनापानीे नष्ट पा-यो ”, ठुलीभेरी नगरपालिका ७ जुफालका जित बहादुर शाहीले भन्नुभयो ।
“मैले दुईसय बोट स्याउ रोपेको छु । हावाहुरी र असिनापानीले अधिकाशं बोटको फुल र फल नष्ट पा-यो । अघिल्लो बर्षभन्दा यसबर्ष सत्तरी प्रतिशत स्याउ उत्पादन घट्ने देखिएको छ ।”, कृषक शाहीले भन्नुभयो ।
“गत बर्ष एकलाखको स्याउ बेचेको थिए,यस बर्ष तीस हजारको बिक्रि गर्न पनि मुस्किल छ,यस बर्ष डोल्पाका स्याउ कृषकहरु साह्रै मारमा परेका छन्”उहाँले थप्नुभयो ।
त्यस्तै त्रिपुरा सुन्दरी नगरपालिका अन्तर्गत वडा नं ३ मा पर्ने जिँउ गाँउका स्याउ कृषक रञ्जित बाहोराको तीन सय बोट स्याउमा पनि असिना पानी र हावाहुरीले क्षती पु-यायो ।
“गत बर्ष दश क्विन्टल स्याउ उत्पादन भएको थियो,पाँच क्विन्टल मुश्किलले बिक्रि गरे,बिक्रिका लागि बजार नहुँदा आधा निशुल्क बाँडे,आधा घरमै कुहियो”, कृषक शाहीले थप्नुभयो ।
“यस बर्ष बिस हजार बराबरको स्याउ पनि उत्पादन नहुने देखिएको छ । हावाहुरी र असिना पानीले सबै नष्ट पारेको छ । क्षतीपुर्तीका लागि नगरपालिका, कृषि कार्यालय सबैमा निवेदन दिएका छौँ”।
“स्याउको बिमा पनि गरेका छौँ । थोरै भएपनि त्यसबाट राहत मिल्ने आसा छ ” कृषक बोहोराले भन्नुभयो ।
डोल्पामा शिखर ईन्सोरेन्सले फलफुल बिमा कार्यक्रम लागु गरेको छ । गत बर्षमात्रै असिना पानी र हावाहुरीका कारण ब्यबसायिक स्याउ खेती नष्ट हुँदा पिडित बनेका कृषकहरुलाई ५ लाख ६ हजार ८ सय २३ रकम बितरण गरिएको थियो ।
अहिले जीँउ गाँउमा मात्रै साठी जना भन्दा धेरैले ब्यबसायिक स्याउ उत्पादन गर्छन् । डोल्पाको मुख्य उत्पादन भित्र पर्ने दाँते ओखर भने यसबर्ष राम्रो फलेको स्थानीय कृषकहरुले बताए ।
डोल्पा कर्णालीमै स्वादिष्ट स्याउ उत्पादन हुने जिल्लाको रुपमा चिनिँदै आएको छ । तर डोल्पाली कृषकहरुले उत्पादन गरेको स्याउ खपत हुने बजार नहुँदा बर्सेनी लाखौँ मुल्य बराबरको स्याउ घरमै कुहिने गर्दछ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्