काठमाडौं ११ असार । अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेन र इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूले बिहीबार ह्वाइट हाउसमा मध्यपूर्वको भविष्यसँगको सम्बन्धको तनावपूर्ण क्षणमा वार्ता गरेका छन् । दुई नेताले वार्ता गर्दा क्यामेरामा सुखद अनुहारहरू देखाएर र विनम्र शब्दहरू प्रस्तुत गरेको न्यूयोर्क टाइम्सले लेखेको छ।

टाइम्सका अनुसार राष्ट्रपतिले व्यापक रूपमा मुस्कुराए र बाइडेनले पदभार सम्हालेपछि ह्वाइट हाउसमा पहिलो पटक नेतानहायुसँग सौहार्दपूर्ण कुराकानी गरेका हुन् । जबाफमा प्रधानमन्त्री नेतान्याहुले उनको सेवा अवधिका लागि प्रशंसाका भावपूर्ण शब्दहरू व्यक्त गरेका थिए। तर उनीहरुबीचको संक्षिप्त छोटो मैत्रीले गाजाको युद्ध र युद्धविरामको मध्यस्थता गर्ने अमेरिकी प्रयासलाई लिएर उनीहरूबीचको गहिरो तनावलाई केही क्षण लुकाएको थियो।

‘ठिक छ, फेरि स्वागत छ, प्रधानमन्त्री’, दुवै नेता ह्वाइटहाउको ओभल अफिसमा बसेको बेला बाइडेनले भनेका थिए । ूहामीले धेरै कुरा गर्न बाँकी छ। मलाई लाग्छ हामी यसमा पुग्नुपर्छ।’

पत्रकारहरू कोठामा हुँदा राष्ट्रपतिले मध्यपूर्वको जमिनी यथार्थ अवस्थाको बारेमा कुनै धारणा व्यक्त गरेनन् । बरु फ्लोरलाई देखाएर नेतान्याहुतिर फर्काए, उनले पनि कृतज्ञता व्यक्त गर्ने अवसरका रुपमा प्रयोग गरे । बाइडेनले दोस्रो कार्यकालको लागि आफ्नो चुनावी दौड त्यागेका छन् र आफ्नो लामो राजनीतिक करियर समाप्त गर्दै छन्।

‘राष्ट्रपतिज्यू, हामी एकअर्कालाई २० वर्षदेखि चिन्छौँ र तपाईँले ५० वर्षदेखि प्रत्येक इजरायली प्रधानमन्त्रीलाई चिन्नुभएको छ ू, नेतान्याहूले भनेका थिए। ‘त्यसैले एक गौरवान्वित यहूदी जियोनिस्टदेखि एक गौरवान्वित आयरिश अमेरिकी जियोनिस्टसम्म, म तपाईंलाई ५० वर्षको सार्वजनिक सेवा र इजरायल राज्यका लागि ५० देखिको वर्षको समर्थनका लागि धन्यवाद दिन चाहन्छु। र म आज तपाईंसँग छलफल गर्न र हाम्रा सामुन्नेका ठूला मुद्दाहरूमा आउँदो महिनाहरूमा तपाईंसँग काम गर्न उत्सुक छु।’

बाइडेनले जवाफमा ‘आइरिस अमेरिकी जियोनिस्ट’ को रूपमा उल्लेख गरेकोमा मुस्कुराउँदै छलफलको लागि पर्खिरहेको बताए। ‘जे होस्, प्रधानमन्त्री गोल्डा मीरसँगको त्यो पहिलो भेट, र उनको र मेरो छेउमा एक सहायक बसिरहेका थिए, रबिन नामको एक व्यक्तिू, उनले पछि स्वयं प्रधानमन्त्रीको रूपमा सेवा गर्ने यिट्जाक रबिनलाई उल्लेख गर्दै भने। ‘यो कति पछाडि जान्छ। म तब २६ वर्षको मात्रै थिएँ।’

दुवै नेताले क्यामेराको अगाडि हमास विरुद्धको इजरायलको युद्धको आचरणमा आफ्ना असहमतिलाई सम्बोधन गरे, न त उनीहरूले सम्भावित युद्धविराम सम्झौतामा वार्ताको अवस्थाको कुनै संकेत दिए जसले इजरायली बन्धकहरूको रिहाइको बदलामा युद्धलाई निलम्बन र अन्ततः अन्त्य गर्नेछ। बाइडेनले इजरायल र हमासलाई सम्झौता गर्न दबाब दिएका छन्, तर नेतान्याहूले केही शर्तहरू पूरा भएमा सम्झौता गर्न इच्छुक रहेको बताए पनि हमासले अक्टोबर ७ मा भएको आतंकवादी आक्रमण कहिल्यै दोहोऱ्याउन नसक्ने कुरा सुनिश्चित नगरी युद्ध अन्त्य गर्न अनिच्छुक रहेको छ।

ह्वाइट हाउसका प्रवक्ता जोन एफ किर्बीका अनुसार बाइडेनले नेतान्याहुलाई युद्धविराम पुग्न . आवश्यक अन्तिम सल्लाह र चेतावनीहरू दिन े योजना बनाएका छन्। ‘हामीले युद्धको अन्त्य गर्नु आवश्यक छ र राष्ट्रपतिले आज प्रधानमन्त्रीसँग कुरा गरेको एउटा प्रमुख कुरा भनेको हामी कसरी त्यहाँ पुग्छौं, यो युद्ध कसरी अन्त्य गर्ने, र उनको विचारमा सबैभन्दा राम्रो तरिका यो सम्झौता गर्नु हो’, किर्बीले भने।

किर्वीका अनुसार वार्ताकारहरू ‘अहिले नजिक छन्, हामी विश्वास गर्छौं, हामी पहिले भन्दा नजिक छौं’ तर त्यहाँ अझै पनि खाली ठाउँहरू थिए। उनले प्रतिरोधका लागि विशेष गरी इजरायललाई दोष दिएनन्। ‘इजरायलीहरूले हामीलाई यस बिन्दुमा पुऱ्याउन धेरै सम्झौता गरिसकेका छन्’, उनले भने। ‘हामासले आफ्ना वार्ताकारमार्फत हामीलाई यस बिन्दुमा पुऱ्याउन सम्झौता गरेको छ। तर, हामी अझै त्यहाँ पुगेका छैनौँ। त्यसैले अझै पनि सम्झौता गर्न आवश्यक छ।’

नेतान्याहूले काङ्ग्रेसको संयुक्त बैठकमा सम्बोधन गरेर इजरायलका आलोचकहरू, विशेष गरी वामपन्थी प्रदर्शनकारीहरूलाई ‘उपयोगी मूर्खहरूू भन्दै निन्दा गरेको एक दिन पछि यो बैठक भएको हो। पुलिसले हजारौँ प्रदर्शनकारीहरूलाई पछाडि धकेल्न क्यापिटल बाहिर मरिच स्प्रे प्रयोग गऱ्यो, जसमध्ये केहीले अमेरिकी झण्डा जलाए र ‘हमास आउँदैछ’ जस्ता नारासहित मूर्तिहरू तोडफोड गरेका थिए।

उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसले दिउँसो नेतान्याहुसँग छुट्टै भेट्ने योजना बनाएकी छिन्। पहिले निर्धारित गरिएको सहर बाहिरको प्रतिबद्धता राख्दै बुधबार काङ्ग्रेसलाई प्रधानमन्त्रीको सम्बोधनमा भाग नलिएकोमा रिपब्लिकनहरूले ह्यारिसको आलोचना गरेका छन् । तर उनीहरूको आफ्नै रिपब्लिकन उपराष्ट्रपति उम्मेद्वार ओहायोका सिनेटर जेडी भान्सका बारेमा भने उनीहरुले कुनै आलोचना गरेनन्।