काठमाडौं २७ फागुन । सत्तारुढ गठबन्धनको तर्फबाट जनता समाजवादी पार्टी (जसपा)ले उपपराष्ट्रपतिमा महिला र पुरुष दुवै उम्मेदवार उठाउने भएको छ ।निर्वाचन आयोगले जसपाको रामसहयाप्रसाद यादवलाई उमेद्वारी दिनबाट रोक्ने गरी उपेन्द्र यादवलाई संसद छिर्ने बाटो बन्द गर्नका लागि असंवैधानिक व्याख्या गरेपछि सत्ता गठबन्धनमा अन्योल भएको हो । विश्वस्त स्रोतका अनुसार उपेन्द्र यादवलाई कुनै पनि हालतमा यस कार्यकालमा संसदमा छिर्न नदिने योजना अन्तर्गत नै निर्वाचन आयोगले यस्तो व्यख्या गरेको हो । उपेन्द्र यादवलाई संसदभा छिर्न नदिनेबारे भइरहेको गतिविधिप्रति प्रधानमन्त्री प्रचण्ड र नेका सभापति देउवा तथा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली समेत जानकार रहेको दावी गरिएको छ ।

प्रधानमन्त्री निवास, बालुवाटारमा बसेको १० दलको बैठकले जनता समाजवादी पार्टी (जसपा)बाट दुई जना (पुरुष र महिला) उम्मेदवार दर्ता गर्ने निर्णय गरेको हो । सत्तारुढ गठबन्धनमा रहेको जनमत पार्टीले महिला उम्मेदवार मतता झालाई उठाउने छ ।

एकीकृत समाजवादीका महासचिव बेदुराम भुसाल भन्छन्, ‘अहिले ३ जनाको उम्मेदवारी दर्ता हुन्छ । अरु भोलि फेरि छलफल गरेर टुंगो लगाउँछौं ।’

सत्तारुढ चार दल (नेपालीकांग्रेस, माओवादी, जसपा र एकीकृत समाजवादी) बीच उपराष्ट्रपति जसपाले लिने सहमति भइसकेको छ । त्यसअनुसार संसदीय दलका नेता रामसहाय यादवलाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय पनि जसपाले गरेको थियो ।

तर निर्वाचन आयोगले पुरुष राष्ट्रपति भइसकेकाले उपपराष्ट्रपतिको उम्मेदवार महिला हुनुपर्ने बताएको छ । संविधानको धारा ७० मा राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपति फरक लिंग वा समुदायको हुनुपर्ने बताएको छ । यसअनुसार खासआर्य बाहेकका समुदायका पुरुष पनि उम्मेदवार हुनसक्ने सत्तारुढ नेताहरुको तर्क थियो ।

तर निर्वाचन आयोगले संविधानको धारा ३८ (४) पनि उल्लेख गरेको छ, जसमा राज्यको सबै निकायमा महिलालाई समानुपातिक समावेशी सिद्धान्तका आधारमा सहभागी हुने हक हुनेछ भनिएको छ ।

यसले जसपा अफ्ठ्यारोमा परेको छ । त्यसैले जसपाबाट महिला र पुरुष दुवै उम्मेदवार बनाउने निर्णय भएको एक नेताले बताए । स्रोतका अनुसार जसपाले पुरुषमा रामसहाय यादवलाई नै उम्मेदवार बनाउनेछ भने महिलामा प्रमिला यादवलाई अघि सार्ने सम्भावना छ ।

गठबन्धनमा साना दलहरुले जनमत पार्टीका उम्मेद्वार ममता झालाई समर्थन गर्ने बताएका छन् । एक नेताका अनुसार जसपाका रामसहायको उम्मेदवारी दर्ता भएर कायम रहृयो भने उनी नै सत्तारुढ गठबन्धनको उम्मेदवार बन्ने छन् । तर उनको उम्मेदवारी दर्ता भएका वा दर्ता भएर पनि खारेज भयो भने जसपाका महिला उम्मेदवार वा जनमतकी उम्मेदवार ममता मध्ये कसलाई कायम राख्ने भनेर शीर्ष तहमा फेरि छलफल हुनेछ।