काठमाडौँ, १४ फागुन । काठमाडौँ उपत्यका बाहिर सबैभन्दा बढी घरजग्गा कारोबार प्रदेश नम्बर १ र लुम्बिनी प्रदेशमा हुने गरेका छन् । प्रदेश नम्बर १ का तीन जिल्ला र लुम्बिनीका तीन जिल्लाको कारोबार अत्याधिक छ । प्रदेश नम्बर १ का झापा, मोरङ र सुनसरीमा कारोबार बढी रहेको छ भने लुम्बिनीका रूपन्देही, दाङ र बाँकेमा बढी कारोबार भइरहेको छ ।

काठमाडौँ बाहिर बढी कारोबार हुने तराईका जिल्लामा बढी देखिएको छ । पहाडबाट तराईमा बसाइँसराइको प्रभाव यी जिल्लामा परेको छ । भूमि व्यवस्थापन तथा अभिलेख विभागको तथ्यांकअनुसार देशभर २०७९ को माघमा १ लाख १८ हजार घरजग्गा कारोबार भएका छन् ।

प्रदेश नम्बर १ का ३ जिल्लाबाट मात्रै १२ हजार ३०६ वटा कारोबार भएका छन् । लुम्बिनीका ३ जिल्लामा भने १३ हजार ९२१ वटा कारोबार भएका छन् । चालु आर्थिक वर्षको सुरूमा सुस्ताएको घरजग्गा कारोबार माघसम्म आउँदा बढ्दै गएको छ । अघिल्ला वर्षको तुलनामा भने अझै कम छ ।

२०७८ को माघमा १ लाख ३२ हजार कारोबार भएका थिए । २०७७ माघमा घरजग्गा कारोबार उच्च रहेको थियो । उक्त समय २ लाख ११ हजार वटा कारोबार भएका थिए ।

प्रदेश नम्बर १
झापा
झापाका २ वटा कार्यालयबाट ५ हजार ९५९ वटा कारोबार भएको देखिएको छ । जसमा भूमि सुधार तथा मालपोत कार्यालय भद्रपुर झापाबाट ३ हजार ८६१ कारोबार भएका छन् । यस्तै, दमक कार्यालयबाट २ हजार ९८ वटा कारोबार भएको छ । अघिल्लो वर्ष माघमा ७ हजार ११८ वटा कारोबार भएका थिए । २०७७ माघमा झापाबाट १२ हजार ६९२ वटा कारोबार भएका छन् ।

मोरङ
मोरङबाट ६ हजार ९१२ वटा कारोबार भएका छन् । मालपोत कार्यालय बेलबारी मोरङले ३ हजार ८३३, विराटनगर कार्यालयबाट २ हजार ८३३ र रंगेली कार्यालयबाट ७०६ वटा कारोबार रहेको छ । अघिल्लो वर्ष ७ हजार ८१८ वटा कारोबार भएका छन् । घरजग्गा कारोबार उच्च भएको समयमा १४ हजार १५८ वटा कारोबार भएका छन् ।

सुनसरी
सुनसरी जिल्लाबाट ४ हजार ८०० वटा कारोबार भएका छन् । भूमिसुधार तथा मालपोत कार्यालय इनरूवाबाट ४ हजार १५ र धरानबाट ७८५ कारोबार भएका छन् । अघिल्लो वर्ष सुनसरीमा ६ हजार ४७८ वटा कारोबार भएका थिए ।

मधेस प्रदेश
धनुषा
मधेस प्रदेशमा सबैभन्दा बढी जग्गा कारोबार धनुषामा भएका छन् । माघ महिनामा ३ हजार १७१ वटा कारोबार भएका छन् । अघिल्लो वर्ष ३ हजार ६८४ वटा रहेका छन् । २०७७ मा ५ हजार १८९ वटा कारोबार भएका थिए । धनुषपछि मधेस प्रदेशमा बारा र रौतहटमा बढी कारोबार हुने देखिएको छ ।

बागमती प्रदेश
चितवन
चितवनमा ४ वटा कार्यालयमार्फत् सेवा हुँदै आएको छ । माघमा ४ हजार ७८९ वटा कारोबार भएका छन् । मालपोत कार्यालय भरतपुरबाट २ हजार ८१७ वटा, माडीबाट २०४, चनौली कार्यालयबाट ८१३ र खैरहनी कार्यालयबाट ९६३ वटा कारोबार भएका छन् । अघिल्लो वर्ष ५ हजार ४२५ वटा कारोबार भएका थिए । २०७७ मा ९ हजार ३० वटा कारोबार भएका थिए ।

गण्डकी प्रदेश
कास्की
कास्कीमा ४ हजार १९४ घरजग्गा कारोबार भएका छन् । मालपोत कार्यालयमा कास्कीबाट २ हजार ९५३ र लेखनाथको कार्यालयबाट १ हजार २४१ वटा कारोबार भएका छन् । कास्कीमा अघिल्लो वर्ष ३ हजार ७८६ वटा कारोबार भएका थिए । २०७७ माघमा ६ हजार ७१७ वटा कारोबार भएका छन् ।

लुम्बिनी प्रदेश
दाङ
दाङ जिल्लाका ३ वटा कार्यालयबाट ४ हजार ४७३ वटा कारोबार भएका छन् । भूमिसुधार तथा मालपोत कार्यालय घोराहीबाट १ हजार ७३५, तुल्सीपुर कार्यालयबाट २ हजार ७ र लमही कार्यालयबाट ७३१ वटा कारोबार भएका छन् ।

रूपन्देही
रूपन्देहीका ३ वटा कार्यालयबाट ५ हजार ६४३ वटा कारोबार भएका छन् । बुटवल कार्यालयबाट २ हजार ७५०, भैरहवाबाट २ हजार ४५२ वटा भएका छन् भने मझगवा कार्यालयबाट ४४१ वटा कारोबार भएका छन् । अघिल्लो वर्ष ५ हजार ४५४ वटा कारोबार भएका थिए । ३०७७ मा ७ हजार ४०९ वटा कारोबार रहेको छ ।

बाँके
भूमिसुधार तथा मालपोत कार्यालय नेपालगञ्ज बाँकेबाट ३ हजार ८०५ वटा कारोबार भएको छ । अघिल्लो वर्ष ३ हजार ५७७ वटा कारोबार भएका थिए । २०७७ मा बाँकेमा ५ हजार ६०६ वटा कारोबार भएका थिए ।

कर्णाली प्रदेश
सुर्खेत
सुर्खेतबाट २ हजार ३४१ वटा कारोबार भएका छन् । जसमा सदरमुकामबाट १ हजार ९३६ र मेहेलकुनाबाट ४०४ वटा कारोबार भएको छ । २०७८ मा सुर्खेत कार्यालयबाट १ हजार ८५६ वटा कारोबार भएका थिए । सुर्खेतकै मेहेलकुनाबाट ४८४ वटा कारोबार भएका छन् ।

सुदूरपश्चिम
कैलाली
सुदूरपश्चिममा कैलाली जिल्लामा सबैभन्दा बढी घरजग्गा कारोबार भइरहेको छ । कैलालीका २ वटा कार्यालयबाट १ महिनामा ४ हजार ३५ घरजग्गा कारोबार भएका छन् । २०७८ माघमा कैलालीमा ३ हजार ४१८ वटा कारोबार भएका थिए । २०७७ मा ६ हजार ५०१ वटा कारोबार भएका छन् ।