काठमाडौँ, ४ फागुन । गएको माघ १ गते पोखरामा भएको यती एयरलाइन्सको विमान दुर्घटनाबारे प्रारम्भिक प्रतिवेदन सार्वजनिक भएको छ । पूर्वसचिव नागेन्द्र घिमिरेको संयोजकत्वमा गठन भएको ५ सदस्यीय जाँचबुझ आयोगले प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको हो । उक्त प्रतिवेदनले विमान दुर्घटनामा पर्नुअघि विमानमा समस्या आएपछि कमाण्ड परिवर्तन भएको विवरणमा उल्लेख गरिएको छ ।
दुर्घटना जाँच आयोगले बुधबार वेवसाइटमार्फत् सार्वजनिक गरेको प्रारम्भिव प्रतिवेदनमा दुर्घटनाको १४ सेकेन्डअघि पाइलट अञ्जु खतिवडाबाट कमाण्ड प्रशिक्षक पाइलट कमल केसीले लिएका थिए ।
जहाज १० बजेर ५७ मिनेट ३२ सेकेन्डमा सेती खोँचमा खसेको थियो । त्यसको १४ सेकेन्ड अगाडि को–पाइलटको सिटमा रहेका प्रशिक्षक पाइलट केसीले जहाजको कन्ट्रोल लिएको प्रतिवेदनमा देखिएको छ । त्यसबेला जहाजमा खतरा जनाउने संकेत देखिइसकेको दुर्घटना जाँच आयोगको प्रारम्भिक प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
खतराको संकेत पाएपछि बिहान १०ः५७ः१८ बजे विमानको नियन्त्रण अञ्जुले केसीलाई दिएकी थिइन् । उक्त अवस्थामा पाइलट अञ्जुले इन्जिनमा पावर नरहेको समेत केसीलाई बताएकी थिइन् । उक्त दुर्घटनामा चालक दलका ४ सहित ७२ जनाको निधन भएको थियो ।
प्रतिवेदनमा उल्लेख भएअनुसार एयर ट्राफिक कन्ट्रोलर ९एटिसी०ले उक्त विमान अवतरणका लागि धावनमार्ग ३० उपलब्ध गराएका थिए । तर, चालक दलले धावनमार्ग १२ मागेका थिए । त्यसपछि एटिसीले १२ मा अवतरण गर्न अनुमति दिएका थिए । बिहान १०ः५१ मा धावनमार्गको उत्तरतर्फ १२ बाट अवतरण गर्न प्रयास भएको थियो । १०ः५६ मा पाइलटहरूले विमानको पंखा १५ डिग्रीको पोजिसनमा राखेका थिए । धावनमार्गमा अवतरणका लागि विमानको ल्यान्डिङ गियरसमेत खोलेका थिए । विमानको मुख्य कमान्डमा रहेकी अञ्जुले विमानलाई देव्रेतर्फ नै निरन्तर लगिरहने हो कि होइन भन्ने सोधेकी थिइन् । प्रशिक्षक केसीले निरन्तरता दिन निर्देशन दिएका थिए । खतिवडाले विमान तल लग्ने कि नलग्ने भन्ने सोध्दा त्यो आवश्यक नरहेको भन्दै केसीले अलिकति बढी पावर लगाउन निर्देशन दिएका थिए । अन्तिममा खतिवडाले विमानको सम्पूर्ण कमान प्रशिक्षक केसीलाई सुम्पिएकी थिइन् ।
तर, इन्जिनको पावर नआएको पत्तो पाएसँगै अन्तिम क्षणमा उनले जहाजको कमान्ड प्रशिक्षक पाइलट केसीको हातमा सुम्पिएको प्रारम्भिक प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
दुर्घटनाका बेला जहाज धावनमार्गको बेस लेगमा थियो । अर्थात् जहाज मोड्नुपर्ने अवस्थामा थियो । त्यसबेला दुवै इञ्जिनका प्रोपेलहरू फेदरमा गएको देखिएको छ । यस अवस्थामा जहाज अगाडि बढ्न सक्दैन । जसले गर्दा जहाज सेती खोँचमा झरेको थियो ।
यो अवस्था आउनुमा इञ्जिनकै खराबी थियो, मानवीय कमजोरी भयो वा अवतरण गर्ने मार्गमै केही समस्या थियो भन्नेबारे विस्तृत प्रतिवेदनले मात्र देखाउने भएको छ । दुर्घटना जाँच आयोगले अबको अनुसन्धान यी तीन विषयमा केन्द्रित हुने बताएको छ । सो दिन उही चालक दलका सदस्यको यो तेस्रो उडान थियो । जहाज भिएफआर प्रणालीबाट अवतरण गरिएको थियो ।
दुर्घटना जाँच आयोगले सिंगापुरस्थित ट्रान्सपोर्ट सेफ्टी इन्भेस्टिगेसन ब्युरोमा फ्लाइट डेटा रेकर्डर र ककपिट भ्वाइस रेकर्डर डेटा विश्लेषण गरेको थियो । फ्लाइट डेटा रेकर्डर र ककपिट भ्वाइस रेकर्डरको डेटा विश्लेषण गर्न आयोगको नेतृत्वमा सिंगापुर, फ्रान्स, क्यानडा र आयसाका प्रतिनिधिसमेत बसेर प्राविधिक तथा मानवीय पक्षको विश्लेषण गरिएको आयोगले जनाएको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्