बाइदु, ह्वावे र शाओमीले फस्टाउँदै गएका अटो व्यवसायहरू निर्माण गरेका छन्

जब उनी खतरनाक रूपमा असुरक्षित गतिमा कुना वरिपरि चिच्याउँछन्, जिडु रोबोकार 07 का डिजाइनरहरू मध्ये एकले तपाईंका संवाददातासँग कसरी विद्युतीय वाहन (इभी) ले काम गर्छ भन्ने बारेमा शान्तसंग छलफल गरिरहेका छन् । एउटा आकर्षक विशेषता यसको मनोरञ्जन प्रणाली हो–जसमा उसले रेस–कार खेलमा प्रतिस्पर्धा गरिरहेको छ।  इभीका धेरै सुविधाहरू भ्वाइस कमान्डद्वारा नियन्त्रित छन् र त्यहाँ लगभग कुनै बटन वा नोबहरू पनि छैनन्। यसमा अटो–ड्राइभिङ प्रकार्यहरू छन्, एक स्पोर्टी डिजाइन र, यसका निर्माताले दाबी गर्दछन्, १२ मिनेटमा गरिने एकपटकको चार्जमा ९०० किलोमिटर यात्रा गर्न सक्छ । जब यो सेप्टेम्बरको सुरुमा बिक्रीमा जान्छ, यसको लागत केवल २लाख २० हजार युआन (३०हजार८५०अमेरिकी डलर) हुने अपेक्षा गरिएको छ। ‘यो ड्राइभिङको भविष्य हो’, डिजाइनर भन्छन्, जब उनले आफ्नो भर्चुअल रेस कारलाई रेलिङमा ठोक्काउँछन्।

यस इभीको अर्को उल्लेखनीय विशेषता भनेको यसलाई चीनको अग्रणी सर्च इन्जिन चलाउने टेक फर्म बाइदुले लगानी गरेको छ। बाइदु हालैका वर्षहरूमा कार व्यवसायमा प्रवेश गरेको चिनियाँ टेक जायन्टहरूको बढ्दो सङ्ख्या मध्ये एक हो। दूरसञ्चार उपकरण कम्पनी ह्वावेले पनि यो उद्योगमा प्रवेश गरेको छ। शाओमी, यसको स्मार्टफोन र घरेलु उपकरणहरूका लागि परिचित,यो अर्को उदाहरण हो। मार्चमा यसले आफ्नै इभी, SU7 सुरु गऱ्यो। अगस्ट १२ मा यसले अप्रिलदेखि जुनसम्मको त्रैमासिकमा २७ हजार भन्दा बढी कारहरू बिक्री गरेको घोषणा गर्यो। यो वर्षको अन्त्यसम्ममा एक लाख २० हजार बिक्री गर्ने लक्ष्य राखेको छ। शाओमीको ईभी व्यवसायको अहिले ३० वटा चिनियाँ सहरहरूमा ८७ वटा बिक्री केन्द्रहरू पुर्याएको छ ।’

पश्चिमी टेक कम्पनीहरूका लागि कार निर्माण निराशाको स्रोत बनेका छन्। अमेजनले रिभियनमा भारी लगानी गरेको छ, यो इलेक्ट्रिक ट्रकहरूको निर्माता हो, यसले २०२१ मा आफ्नो प्रारम्भिक प्रस्ताव सार्वजनिक गरेपछि यसले बजार मूल्यको लगभग ९० प्रतिशत गुमाएको छ। अल्फाबेटद्वारा नियन्त्रित अटोभेहिकल परियोजना वायमोले यसको सुरक्षा रेकर्डमाथि नियामक जाँचको सामना गरेको छ। एप्पलले ूटाइटनू कोडनेम राखिएको परियोजनामा लगभग एक दशकअघिदेखि लगभग १० अर्ब डलर खर्च गर्यो, तर आइफोन निर्माताले यस वर्षको सुरुमा गरेको प्रयासको लागि थोरै केही देखाएर छोड्यो । डाइसोन, एक बेलायती कम्पनी, जो यसको व्हिसजी भ्याकुम क्लीनर र हेयर ड्रायरका लागि परिचित छ, ले पनि ईभी विकास गर्ने प्रयास गऱ्यो र असफल भयो।

चीन फरक छ, आंशिक रूपमा किनभने देशमा औसत कार खरिदकर्ता पश्चिमको तुलनामा धेरै कान्छो छ। तिनीहरूमध्ये धेरैले आफ्नो सफ्टवेयर र मनोरञ्जन प्रणालीको आधारमा कारहरूलाई न्याय गर्छन् -चिनियाँ इभीहरुलाई प्रायः ‘पाङ्ग्रामा स्मार्टफोन’ भनेर वर्णन गर्ने गरिन्छ। यसले प्राविधिक कम्पनीहरूका लागि बजारलाई क्र्याक गर्न सजिलो बनाएको छ। भन्नुपर्दा, चिनका धेरै सफल इभी ब्रान्डहरू प्राविधिक दिग्गजहरूले स्थापना गरेका थिए। चीनको इभीएस र हाइब्रिडको सबैभन्दा ठूलो निर्मातामध्ये एक ली अटो सन् २०१५ मा इन्टरनेट उद्यमी ली सियाङद्वारा स्थापना गरिएको थियो। सन् २०१४ मा अर्को ठुलो चिनियाँ इभी व्यवसाय एक्सपेंगको सह–स्थापना गरेका उनले सफ्टवेयर विकासको पनि काम सुरु गरे।

चिनियाँ टेक फर्महरूले विभिन्न तरिकामा उद्योगलाई सम्पर्क गरेका छन्। बाइदुले एक चिनियाँ कार निर्माता गीलीसँग संयुक्त उद्यमको रूपमा जिडू स्थापना गर्योस, टेक फर्मले व्यवसायमा ४८ प्रतिशत शेयर होल्ड गर्दछ । कम्पनीले यसलाई आवाज–पहिचान र अटो ड्राइभिङ सफ्टवेयर जस्ता प्रविधि प्रदान गर्नेमा ध्यान केन्द्रित गर्न अनुमति दिएर कारहरू कसरी बनाउने भनेर सिक्ने समस्यालाई समेत समाधान गरिदिएको छ । अपोलो गो, बाइदुको रोबोट्याक्सी व्यवसायका लागि, सवारी साधनहरू यस्तै चिनियाँ कार ब्रान्डहरू जस्तै होङ्की र आर्कफक्सद्वारा आपूर्ति गरिन्छ।

ह्वावे फरक दिशामा अघि बढेको छ। बिक्री कटौतीको बदलामा, यसले सेरेस जस्ता कार निर्माताहरूलाई सफ्टवेयर, हार्डवेयर, डिजाइन र मार्केटिङका साथ इभीहरुको आइटो ब्रान्डका निर्मातालाई सहयोग गर्दछ। वर्षको पहिलो आधामा यसले २ लाख कारहरू बनाएर र बिक्री गर्न मद्दत गऱ्यो। बेइजिङको मुख्य सपिङ स्ट्रिटमा रहेको ह्वावेको फ्ल्यागसिप स्टोरका झ्यालहरूमा कारहरू लामबद्ध छन्, जस्तो कि एप्पल स्टोरलाई सिधै पारिपट्टी झुकाएको छ । लगानीकर्ताहरू जम्मा भइरहेका छन्। अगस्ट २० मा राज्य समर्थित इभी ब्रान्ड एभाटरले गरेको एक नियामक खुलासाले ह्वावेको अटो–समाधान व्यवसाय मध्ये एकमा १६ अर्ब डलर मूल्यको हिस्सेदारी किनेको देखाएको थियो।

शाओमीले पूर्ण कार निर्माता बन्ने दिशामा सबैभन्दा धेरै यात्रा गरेको छ। तीन वर्षअघि मात्रै कार उत्पादन गर्ने आफ्नो योजना घोषणा गरेको यो कम्पनीले सुरुमा चिनियाँ कार निर्माता बाइकलाई आफ्नो अनुबन्ध निर्माताका रूपमा सूचीबद्ध गरेको थियो। गत महिना यसलाई चिनियाँ सरकारले नै सवारी उत्पादन गर्न अनुमति दिएको थियो। यो कम्पनीको लागि परिवर्तनकारी साबित हुनसक्छ, जसले २०११ मा स्लिकी र सस्तो स्मार्टफोनहरू अनलाइन बेच्न सुरु गर्यो र त्यसपछि देशको ग्याजेटहरूको अग्रणी निर्माताहरू मध्ये एक बनेको छ। लामो समयदेखि एप्पलका उत्पादनहरू प्रतिलिपि गरेको आरोप लगाइएको व्यवसायका लागि कार निर्माणमा सफलता पनि अन्तिम प्रमाण हुनेछ।

अझै पनि, मुनाफाको बाटो डरलाग्दो हुन सक्छ। यद्यपि अटो ड्राइभिङ्ग कारहरूले चीनमा लोकप्रियता प्राप्त गरिरहेका छन्, नियामक अवरोधहरूले प्रविधिका अवसरहरू सीमित गर्न सक्छ। अझ महत्त्वपूर्ण कुरा, चीनको इभी उद्योगमा हरेक नव आगन्तुकले यसको पहिले नै द्वेषपूर्ण मूल्य युद्धलाई तीव्र पार्छ। शाओमीले नाफा कमाउन एक वर्षमा लगभग ३ लाख –४ लखा कारहरू बेच्नुपर्नेछ। ह्वावेले भनेको छ कि कारहरू ३ लाख युआनमा बिक्री हुँदा पनि यसको अटो एकाइ बिग्रन्छस, केही आइटोहरू हाल २ लाख ५० हजार मा बिक्री हुन्छन्। चीनका प्राविधिक कम्पनीहरू यसको कार उद्योगमा शक्तिशाली प्रतिस्पर्धी बनेका छन्। तर, पैसा कमाउनु अर्को कुरा हो। ■

दि इकोनोमिष्टबाट