काठमाडौं। प्रधानमन्त्री एवं नेकमा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले बाम एकताका लागि समाजवादी मोर्चा बनाएको बताएका छन् । उनले प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपमा एमालेसहितको बाम एकताको विषयमा सार्वजनिक रुपमा अभिव्यक्ति दिइरहँदा स्वयं एमाले भने मौन छ । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले बाम एकताका विषयले प्रमुख सत्ता साझेदारी दल नेपाली कांग्रेसलाई नझस्किन भन्दै कांग्रेससँगै मिलेर सरकार चलाउने पनि बताउँदै आएका छन् । कांग्रेस र एमाले दुवै पक्ष मौन रहेको अवस्थामा प्रधानमन्त्री प्रचण्डको बाम एकताको रटानले कम्युनिष्टबाहेकको कांग्रेसलाई डर देखाएर आफ्नो पद सुरक्षित राख्न खोजेको र आफू सदावहार शक्तिशाली बन्न खोजेको टिप्पणी हुन सुरु भएको छ ।

प्रधानमन्त्री एवं नेकमा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपमा एमालेसहितको बाम एकताको विषयमा सार्वजनिक रुपमा अभिव्यक्ति दिइरहँदा स्वयं एमाले र प्रमुख सत्ता साझेदारी दल नेपाली कांगे्रस भने मौन छन् । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले बाम एकताका विषयले कांग्रेस नझस्किन भन्दै कांग्रेससँगै मिलेर सरकार चलाउने पनि बताउँदै आएका छन् । यसरी कांग्रेस र एमाले दुवैलाई सन्तुलनमा राखेर सक्तामा टिकिरहँन र आफ्नो पद टिकारहने रणनीति प्रचण्डले लिएको आशंका गरिन थालिएको छ । कांग्रेस र एमाले दुवै पक्ष मौन रहेको अवस्थामा प्रचण्डले बाम एकताको रटानले कम्युनिष्टबाहेकको कांग्रेसलाई डर देखाएर आफ्नो पद सुरक्षित राख्न खोजेको र आफू सदावहार शक्तिशाली बन्न खोजेको टिप्पणी हुन सुरु भएको छ । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले तत्कालीन नेकपालाई एकतावद्ध गर्नुपर्ने बताउँदै समाजवादी मोर्चा घोषणाको बेलामा पनि नेकपा (एकीकृत समाजवादी) का अध्यक्ष माधवकुमार नेपाल र आफूले फेरि नेकपातिरै फर्किनुपर्ने र फेरि पार्टीलाई एकतावद्ध गर्नुपर्ने कुरा उल्लेख गरेको बताए । साथै उनले त्यसका लागि समाजवादी मोर्चा बनाएर बामपन्थीहरुलाई एकतावद्ध गर्ने पहल शुरु गरिसकेको पनि बताए । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले कम्युनिष्ट शक्तिलाई एकतावद्ध गर्दा देशमा समाजवादको एउटा नयाँ यात्रा अघि बढ्नसक्छ भन्ने ठानेर आफूले तत्कालीन नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग कम्युनिष्टहरुलाई एकतावद्ध गरेको बताए । उनले सबै कम्युनिष्टहरुले आफ्ना त्रुटीहरुलाई सच्याएर अघि बढ्नुपर्ने बताए ।

एकातिर प्रधानमन्त्री प्रचण्डले कम्युनिष्टहरुको एकताको कुराबाट नेपाली कांग्रेस तरंगित हुननपर्ने बताएका छन् । कम्युनिष्टहरुबीच एकता भए पनि कांग्रेससँगको सम्बन्ध नटुट्ने उनले बताए । विगतका राजनीतिक आन्दोलन कांग्रेस र कम्युनिष्ट मिलेर लडेकाले हालसम्मको उपलब्धि हासिल भएको भन्दै उनले कम्युनिष्ट एकताको कुराबाट कांग्रेस तरंगित हुन नपर्ने बताएका हुन् । कांग्रेससँग मिलेर गणतन्त्रको रक्षा, शान्तिप्रक्रियाको कार्यभार पूरा गर्दै देशलाई समृद्धिमा लैजानुपर्ने उनले बताए । यसपटक आफू प्रधानमन्त्री नबने देश दुर्घटनामा जाने सम्भावना देखेर कहिले एमालेसँग र कहिले कांग्रेससँग गठबन्धन गरेर प्रधानमन्त्री बनेको पनि उनले स्पष्टिकरणसमेत दिए ।

त्यस्तै पूर्वप्रधानमन्त्री एवं नेकपा (एकीकृत समाजवादी) का अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले राजनीतिक क्रान्तिको काम सम्पन्न भइसकेकाले अब जनताको जीवनलाई सुखी, समृद्ध र जनतालाई समानता, अवसर, रोजगारीको हिसावले शिरा ठाडो बनाउने कामको जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्ने बताए । उनले यी सबै कामको जिम्मेवारी कम्युनिष्ट पार्टीबाट नै पूरा हुने भन्दै प्रधानमन्त्री पुष्पकमल प्रचण्डले समाजवादको यात्रामा देशलाई कसरी अघि बढाउने भन्नेकुरामा गहन अध्ययन र खोजी गरी अघि बढ्न आवश्यक रहेको बताए ।

२०१७ पछि निरन्तर टुक्रिने क्रममा रहेको नेकपा २०७५ मा भने शक्तिशाली कम्युनिष्ट पार्टी बन्यो । उसो त वाम शक्तिबीचको यो जुट र फुट इतिहासमा नौलो थिएन, त्यसअघि टुट्दै–फुट्दै स–साना दलमा विभाजित हुँदै झण्डै अवसानको संघारमा समेत पुगेको थियो । त्यसपछि फुटैफुटको इतिहास बोकेको नेकपाले बारम्बार जुटको प्रयास पनि गरेको थियो । साढे चार वर्षअघि माओवादी र एमालेबीच एकता हुनुभन्दा पहिले २० पटक वाम एकता भइसकेकोमा उक्त एकता २१ औं पटकको थियो । ०७५ जेठ ३ गते ठूला दुई कम्युनिष्ट शक्ति नेकपा एमाले र नेकपा माओवादी केन्द्रबीच एकता भई नेकपा गठन भयो । संसद्मा एमाले १२१ र माओवादी ५३ सिट रहेकोमा जुटपछि नयाँ पार्टीको १७४ सिटसहित ६४ प्रतिशत जनमतसहितको शक्तिशाली कम्युनिष्ट सरकार बनेको थियो । तर उक्त एकता लामो समय टिक्न भने सकेन र पुरानै दल अस्तित्वमा आए । एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डबीच आलोपालो प्रधानमन्त्रीको ‘शक्ति स्वार्थ’का रुपमा भएको उक्त एकता चुँडियो । नेकपा विभाजन भएर पुराना दुई दल पुनः स्थापित मात्रै भएनन्, वरिष्ठ नेता माधव नेपालले नेकपा एकीकृत समाजवादी पार्टी स्थापना गरे । यसरी लामो समयपछि बनेको शक्तिशाली कम्युनिष्ट दल तीन ध्रुवमा विभाजन भयो । विभाजनपछि तीन दलका अध्यक्षदेखि कार्यकर्तासम्मले एकअर्कामाथि गरेका टिप्पणी हेर्दा सहजै पुनः नेकपा ब्युँतिन्छ भन्ने कल्पना कसैको थिएन । तर चुनावपछि पाँचदलीय सत्ता गठबन्धन तोडेर एमालेसहितका ७ दलको समर्थनमा माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड प्रधानमन्त्री बनेपछि पुनः वाम एकताको सम्भावना पनि ब्युँतिएको थियो । त्यसको एक महिनामै पुनः एमाले छोडेर कांग्रेससँगकै गठबन्धनमा फर्किएका अस्थिर प्रचण्डको पुनः बाम एकताको रटानलाई भने निकै आश्चर्य र आशंकाको दृष्टिले हेर्न सकिन्छ ।