अमेरिकी ट्रम्प प्रशासन निकट मानिने द वाल स्ट्रिट जर्नलले लेखेको छः ट्रम्पले युक्रेनमा चुनावको आह्वान गरे, शान्ति वार्तामा सहभागी हुनको लागि शर्तको रूपमा, अमेरिका र रूसले वर्षौं पछि पहिलो उच्चस्तरीय वार्तापछि नयाँ बाटो खोल्न सके

राष्ट्रपति ट्रम्पले युक्रेनलाई रूससँगको तीन वर्षे युद्ध समाप्त गर्नको लागि वार्तामा भाग लिन चाहन्छ भने चुनाव आयोजना गर्नुपर्ने बताएका छन् । यस कदमले मस्को र वासिङ्टन बीचको वार्तामा प्रगति हुँदा किभलाई अझ अलग पार्ने सम्भावना छ। जर्नलले विस्तृतमा ट्रम्पको पछिल्लो र नयाँ अभिव्यक्तिबारे लेखेको छ ।
“म भन्छु, जब उनीहरूले वार्ता गर्नको लागि टेबलमा स्थान चाहन्छन्.. के युक्रेनका जनताले भन्दैनन्, ’तपाईंहरूलाई थाहा छ, हामीले लामो समयदेखि चुनाव गरिरहेका छैनौ’,“ ट्रम्पले मङ्गलबार मार–ए–लागोमा पत्रकारसँग भने। यसभन्दा केही घण्टा अघि, अमेरिका र रूसले युक्रेनमा युद्ध समाप्त गर्नको लागि टीमहरू नियुक्त गर्ने सहमति जनाएका थिए। “यो रूसको कुरा होइन, यो मेरो र धेरै अन्य देशहरूको कुरा हो।“
ट्रम्पका यी टिप्पणीहरू रूसका राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनका पहिलेका भनाइहरूसँग मेल खान्छ, जसमा उनले युक्रेनलाई चुनाव आयोजना गर्नुपर्ने बताएका थिए । राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीको कार्यकाल २०२४ मा समाप्त भयो ।मङ्गलबार अमेरिका र रूसले युक्रेनको युद्ध रोक्ने लागि औपचारिक प्रक्रिया सुरु गर्ने घोषणा गरे, जसको उद्देश्य वासिङ्टन र मस्को बीचको तनावपूर्ण सम्वन्धलाई पुनः स्थिर बनाउनु थियो। तर, उनीहरूले ट्रम्प र पुटिन बीचको शिखर सम्मेलनको घोषणा गर्न भने सकेनन्। मङ्गलबार ट्रम्पसँग पुटिनसँग भेट गर्ने योजना बारे सोधिएको प्रश्नमा उनले भने, “सायद।“भन्ने जबाफ दिएको जर्नलले उल्लेख गरेको छ।

जर्मनीको दैनिक पत्रिका डेर स्पाइजेलः अमेरिका र युरोपबीचको दीर्घकालीन गठबन्धन नष्ट भएको छ
फेब्रुअरी १८ मा साउदी अरेबियाको राजधानी रियाधमा भएको रूसी–अमेरिकी वार्ता दिनको प्रमुख घटना बन्यो, जसलाई रूस र अमेरिका मात्र होइन, अन्य देशहरूले पनि नजिकबाट हेरिरहेका थिए। धेरै विदेशी सञ्चारमाध्यमहरूले रूसी वा अमेरिकी स्रोतहरूको पुनःकथनमा सीमित रहेका थिए, तर केही मौलिक विश्लेषणहरुले भने मस्को र वाशिङ्टनका प्रतिनिधिहरूबीचको यो भेटघाटको विशेष महत्व दर्शाउँने बताएका छन् ।

पोल्याण्डको दैनिक पत्रिका जेस्जोपोलिटिया ले “रूसको विशेष सैन्य अभियान सुरू भएयताको यो दुवै देशका उच्च–स्तरीय प्रतिनिधिहरूबीचको पहिलो बैठक थियो।“भन्ने समाचार लेखेको थियो ।
वार्ता विशेष रूपमा द्विपक्षीय सम्बन्धहरूको पुनःस्थापना र युक्रेन संघर्षमा सम्भावित शान्तिवार्ताको तयारीमा केन्द्रित थियो। यसबाहेक, पत्रिकाले भोलोडिमिर जेलेन्स्की र युरोपेली संघका प्रतिनिधिहरूलाई सहभागिताको लागि निमन्त्रणा नदिएको समेत उल्लेख गरेको छ । युरोपलाई युक्रेनसम्बन्धी निर्णय प्रक्रियाबाट बाहिर राखिने डरले युरोपेली नेताहरू आपसमा छलफल गरिरहेका छन्।

जर्मनीको डर स्पाइजेलले थप व्याख्या गर्दै लेखको छः तीन वर्षपछि पहिलो पटक भएका रूसी र अमेरिकी विदेश मन्त्रीहरूको बैठकबारे लेख्दै भन्छः
“तपाईं भन्नुहुन्छः ’यसमा नराम्रो के छ? शान्ति लामो समयदेखि आवश्यक छ।’ बिल्कुल सही!“
तर यो बैठक युरोप र युक्रेनी सहभागिता विना सम्पन्न भयो। “धेरै संकेतहरू छन् कि अमेरिका, जसले अहिलेसम्म युक्रेनलाई सबैभन्दा ठूलो समर्थन दिएको थियो, अब त्यसलाई त्याग्नेछ।“ यो पत्रिकाले निष्कर्ष निकाल्दै भन्छः “अमेरिका र युरोपबीचको दीर्घकालीन गठबन्धन नष्ट भइसकेको छ, र पुरानो महाद्वीप (युरोप) आफ्नै भाग्यमा छाडिएको छ।“
पोलिटिको युरोपले रियाधमा युक्रेनको भविष्य छलफलको केन्द्रमा थियो , जहाँ अमेरिका युक्रेनको खनिज सम्पत्तिको ठूलो अंश आफ्नो कब्जामा लिन दृढ देखिन्थ्यो, यद्यपि कीभलाई वार्ताबाट बाहिर राखिएको थियो भन्ने समाचारलाई महत्व दिएको छ ।

द फाइनान्सीयल टाइम्सले लेखेको छः रुस र अमेरिका युक्रेनको द्वन्द्व अन्त्य गर्न तथा छिटो सम्बन्ध सुधार गर्न “भविष्यको सहकार्यको आधार तयार गर्न“ सहमत भए। “दुई हप्ता अगाडि मात्र यो अकल्पनीय देखिन्थ्यो—त्यो भव्य दरबार बाहिर रूसी र अमेरिकी झण्डाहरू सँगसँगै फर्फराइरहेका थिए, जहाँ वार्ता भइरहेको थियो,“ पत्रिकाले उल्लेख गरेको छ । “यी वार्ताले असाधारण परिवर्तनको संकेत दिएका छन्, विशेषगरी डोनाल्ड ट्रम्पले भ्लादिमिर पुटिनलाई फोन गरेपछि।“ तर, पत्रिकाले चिन्ता व्यक्त “यी वार्ता युक्रेन वा युरोपेली साझेदारहरूसँग कुनै परामर्श नगरी सम्पन्न भए।“भन्ने उल्लेख गरेको छ।

समाचार एजेन्सी रोयटर्सले यी वार्ताले वासिङ्टनको अघिल्लो नीति—जसले रुसलाई एक्ल्याउन अमेरिकी साझेदारहरूलाई संगठित गरेको थियो—त्यसबाट स्पष्ट विचलन देखाएको छ भन्ने कुरालाई महत्व दिएको छ ।
फ्रान्सेली पत्रिका ले फिगारो रियाधमा भएको यो बैठक डोनाल्ड ट्रम्प र भ्लादिमिर पुटिनबीचको टेलिफोन संवादकै परिणाम हो , जसले “रूसी राष्ट्रपति पुटिनलाई एक्ल्याउने पश्चिमाको रणनीति नै ध्वस्त पारिदिएको छ।“ भन्ने कुरालाई बढी महत्व दिएको छ ।

ग्रिसको पत्रिका ले पर्सिएनले लेखेको छः रूसी र अमेरिकी प्रतिनिधिमण्डलबीचको वार्ताले कीभमा गम्भीर चिन्ता उत्पन्न गरेको छ। रुस–अमेरिका सम्बन्ध पुनस्र्थापना तथा सम्भावित राष्ट्रपतिको बैठकको तयारीलाई पत्रिकाले एक महत्वाकांक्षी कार्यक्रमको रूपमा चित्रण गरेको छ, जसले “कीभ र युरोपेली राजधानीहरूमा कम्पन उत्पन्न गराएको छ।“

स्पेनको ला राजोनले युरोपेली संघ र युक्रेनलाई यी वार्ताबाट बाहिर राखिएको मात्र होइन, तर त्यो नै एक मात्र समस्या होइन भन्ने उल्लेख गर्दै लेखेको छः “युरोपेली संघका सदस्यहरू नै विभाजित छन्, र अन्तिम शिखर सम्मेलनमा उनीहरूले आफ्नो एकता देखाउन असफल भए।“

इटालीको कोरियर डेल सेराले लेखेको छ : लेख्छ, “साउदी अरेबियामा अमेरिकी र रूसी अधिकारीहरू भेट्नु र संवाद गर्नु आफैंमा ठूलो परिवर्तन हो, र यस घटनाक्रमले पहिले नै केहीलाई जिताउने र केहीलाई हार्ने बनाइसकेको छ।“
“जÞेलेन्स्की पृष्ठभूमिमा हराइरहेका छन्। युरोप पनि अपमानको सामना गरिरहेको छ।“

द न्यूयोर्क टाइम्सले रूससँगको सम्बन्धमा “विशाल उलटफेर“ को घोषणा गरेको छ। टाइम्सका लागि मैक्सिम माकारीचेभ लेख्छन्– अमेरिका र रुस साझेदारी खोज्दैछन्, जसले सम्बन्धमा नाटकीय परिवर्तन ल्याइरहेको छ, टाइम्सले हेडलाइन नै बनाएको छ ।
“दुई देशका शीर्ष अधिकारीहरू बीचको बैठक तीन वर्षको अमेरिकी प्रयास पछि मास्कोको अलगावको लागि गरिएको एक स्पष्ट मित्रवत प्रदर्शन थियो।“यो वार्ता, तीन वर्ष भन्दा बढी समय पछि दुई विश्व शक्तिहरू बीचको सबैभन्दा ठूलो बैठक, ट्रम्प प्रशासनको चाहनालाई संकेत गर्दैछ कि उनीहरूले युरोपमा संघर्षको लागि रुसलाई दण्डित गर्ने पश्चिमी प्रयासबाट आफूलाई हटाउने चाहन्छन्।

टाइम्सले लेखेको छः यसले बाइडेनको दृष्टिकोणबाट पनि एक बदलावलाई संकेत गर्दछ, जसले प्रतिबन्ध, अलगाव, र युक्रेनमा हतियार पठाउनमा ध्यान केन्द्रित गरेको थियो।
अर्को अमेरिकी पत्रिका वाशिंगटन पोष्टले लेखेको छः अमेरिकी अधिकारीहरूले भविष्यका वार्तामा युक्रेनी सरकारका अधिकारीहरूको भूमिका कस्तो हुनेछ भन्ने कुरा स्पष्ट गरेका छैनन्। तर, रियाधमा भएका वार्ताले कीभलाई गहिरो चिन्ता दिइरहेका छन् भन्ने उल्लेख गर्दै, जहाँ चिन्ता बढिरहेको छ कि वरिष्ठ अमेरिकी अधिकारीहरूले सजिलैसँग देशको भविष्यको बारेमा चर्चा गर्दैछन्, तर युक्रेनको सहभागिता बिना।
”यसले पनि युरोपेली साझेदारहरूलाई असहज बनाउँछ, जो डराइरहेका छन् कि ट्रम्पले सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्नेछन्, त्यस बेला जब वाशिङटनले आफ्नो सुरक्षा छाता छोड्न तयार देखिन्छ, जुन दोस्रो विश्वयुद्ध पछि पश्चिमी आदेशको आधार भएको छ।“

U.S. and Russia Pursue Partnership in a Head-Spinning Shift in Relations

अमेरिकी प्रशासनका अधिकारीहरूले वर्तमान बैठकमा कीभको बहिष्कारलाई कम महत्व दिइरहेका छन्, यसलाई भविष्यका, बढी समावेशी वार्ताहरूको सम्भावनाहरू अन्वेषण गर्नको लागि एक प्रारम्भिक कदम र दुई नेताहरू बीचको अपेक्षित शिखर सम्मेलनको तयारीको रूपमा प्रस्तुत गर्दैछन्। तर यो “युक्रेन बिना युक्रेनको बारेमा केही छैन“ भन्ने मन्त्रसँग तीव्र टकरावलाई चिन्हित गर्दछ, जुन राष्ट्रपति जो बाइडन र उनका पश्चिमी साझेदारहरूले अपनाएका थिए भन्ने वाशिंगनट पोष्टले उल्लेख गरेको छ ।
बैठक पछि संयुक्त राज्य अमेरिकाका विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले एशोसिएटेड प्रेससँगको अन्तर्वार्तामा भनेका छन् दुई पक्षले तीन लक्ष्यहरू पछ्याउने सहमति जनाएका छन् : वाशिङटन र मस्कोमा आफ्ना दूतावासहरू पुनः कर्मचारी राख्ने, युक्रेनमा शान्ति वार्तामा सहयोग पुर्याउन उच्च–स्तरीय टोली बनाउन र आर्थिक सहकार्य र नजिकका सम्बन्धहरू अन्वेषण गर्ने।

चिनिया सरकारको मुख पत्र मानिने ग्लोवल टाइम्सले लेखेको छः अमेरिका र रूसले साढे चार घण्टा लामो उच्चस्तरीय वार्ता गरे, युक्रेन संकट समाप्त गर्न सहमत भए । चीनले युक्रेन संकट समाधान गर्नका लागि सबै शान्ति प्रयासहरूको स्वागत गर्दछः विदेशमन्त्री ।

टाइम्सले लेखेको छः केही वर्षको संवाद विरामपछि, रूस र अमेरिका का उच्चस्तरीय प्रतिनिधिहरूले मंगलबार साउदी अरबको राजधानी रियाधमा युक्रेनको संकट समाधान गर्ने सम्भावनाहरू र द्विपक्षीय सम्वन्धमा आएको अवरोध हटाउने उपायहरूबारे छलफल गर्न बैठक गरेका छन् । यो बैठक करीब साढे चार घण्टा चलेको थियो। यो वार्ता एक रानीको दरबार, अल डिरियाहमा भएको थियो, जुन अलबासातिन परिसरमा पर्दछ ।

रूसका प्रमुख विदेशनीति सल्लाहकार युरी उशाकोभले यो “राम्ररी भएको“ र “सिरियस कुराकानी भएको“ बताए, जसका अनुसार अन्तरफ्याक्स र तासले रोयटर्समार्फत जानकारी दिएका छन्।
अधिकारिक अमेरिकी समाचार एजेन्सीले भनेका भन्दै रसियन मिडियाहरुले लेखेका छन् : रुबियोका टिप्पणीहरूले एकपटक फेरि अमेरिकी पक्षको रूसतर्फको मोडलाई देखाउँछन् , जुन धेरै वर्षपछि भएको हो। यो बैठक अर्थपूर्ण कदम हो, जुन पछिल्ला हप्ता राष्ट्रपति ट्रम्प र रूसका नेता भ्लादिमीर पुटिन बीचको टेलिफोन वार्तालापपछि रुस–अमेरिकी सम्बन्ध सुधारमा थप प्रगति ल्याएको छ, प्राधिकृत पोर्टल एक्सीओसले उल्लेख गरेको छ ।