काठमाडौं ९ असार । इरानका सर्वोच्च नेता आयतोल्लाह अली खामेनीले संयुक्त राज्य अमेरिका र इजरायलले आफ्नो देशमाथि गरेको हमलाको जबाफमा ‘जायोनी शत्रु’ लाई सजाय दिने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन्।
खामोनीको यो पहिलो टिप्पणी हो। अमेरिकाले इजरायलको साथमा इरानमाथि हमला गरेपछि इरानी जनतासमेत आफ्नो साथमा भएको खामोनीको दावी छ ।
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले इरानको नेतृत्वको अन्त्यको संकेत गर्दै सोसल ट्रुथमा लेखेका छन् ‘यदि वर्तमान इरानी शासनले इरानलाई फेरि महान बनाउन सक्दैन भने, शासन परिवर्तन किन नगर्ने ‘ ?
इजरायल र इरानले एकअर्कामाथि हमलाहरू जारी राखेका छन् । विश्व समुदाय तेहरानले अमेरिकी बमबारीको प्रतिशोधको पर्खाइमा छ। इरानी राष्ट्रपति मासुद पेजेशकियानले भने, ‘अमेरिकीहरूलाई उनीहरूको आक्रामकताको जवाफ दिनुपर्छ।’
यसैबीच संयुक्त राष्ट्रसंघको आणविक निगरानी निकायले फोर्डो, नातान्ज र इस्फाहान साइटहरूमा अमेरिकी बमबारीपछि बाहिरी क्षेत्रमा विकिरण स्तरमा वृद्धिको कुनै रिपोर्ट नआएको जनाएको छ।
इरानका अनुसार, जुन १३ मा इजरायलले हमला शुरू गरेदेखि कम्तीमा ४०० भन्दा बढी मानिसहरू मारिएका छन् र ३ हजारी बढी जना घाइते भएका छन्। इजरायलमा भने इरानी हमलाहरूबाट कम्तीमा २४ जनाको मृत्यु भएको छ।
इजरायली सेनाले तेहरानमा १,१०० भन्दा बढी निसानाहरूमा सयौँ हमलाहरू गरेको दाबी गरेको छ । इजरायलले आणविक खतरा निष्क्रिय पार्ने र इरानको ब्यालिस्टिक मिसाइल र हवाई रक्षा प्रणालीमा ठूलो क्षति पुर्‍याउने उद्देश्य राखिएको बताउँदै आएको छ ।
इजरायली वायुसेनाले तेहरानमाथि ‘पूर्ण हवाई प्रभुत्व’ कायम गरेको दाबी गरेको अलजजिराटिभीले उल्लेख गरेको छ।
इरानले शुक्रबार रातिदेखि इजरायलमाथि लगभग ४५० मिसाइल र १ हजार भन्दा ड्रोनहरू प्रहार गरेको छ । इरानी हमलाले इजरायलको बहु स्तरीय हवाई रक्षा प्रणालीले रोकेको छ। तेल अविव र हाइफा जस्ता सहरहरूमा मिसाइलहरूले आवासीय क्षेत्रहरूमा क्षति पुर्‍याउँदा दर्जनौँ घाइते हुनुका साथै केहीको मृत्यु भएको बताइएको छ।
इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले इरानको आणविक कार्यक्रम र ब्यालिस्टिक मिसाइल खतरालाई हटाउन ‘ऐतिहासिक मोड’ मा रहेको बताएका छन्। उनले इरानको सर्वोच्च नेता खामेनीको हत्याको सम्भावनालाई पनि अस्वीकार गरेका छैनन्।
अमेरिकी रक्षा मन्त्रालयले मध्यपूर्वमा थप सैन्य बलहरू पठाउनुका साथै राष्ट्रपति ट्रम्पले इरानले अमेरिकी हित वा सैनिकहरूलाई निशाना बनाएमा ‘अझ क्रूर’ हमलाहरू गर्ने चेतावनी दिएका छन्।
यो सङ्घर्षले क्षेत्रीय तनावलाई चरमोत्कर्षमा पुर्‍याएको छ भने विश्व समुदायले यो युद्ध पूर्ण क्षेत्रीय सङ्घर्षमा परिणत हुन सक्ने आशङ्का व्यक्त गरेको छ। संयुक्त राष्ट्रसंघ र अन्य कूटनीतिक निकायहरूले तत्काल युद्धविरामको लागि आह्वान गरेपनि हालसम्म कुनै ठोस प्रगति भएको छैन।
स्रोतहरूः अल जजिरा, न्यूयोर्क टाइम्स, रोयटर्स,