काठमाडौं २२ फागनु । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले रुस–युक्रेन शान्ति सम्झौताबारे आशावादी रहेको बताएका छन् ।

ओभल अफिसमा पत्रकारहरुसँग कुरा गर्दै उनले भने “मलाई लाग्छ कि अब युक्रेन सम्झौता गर्न चाहन्छ किनभने मलाई लाग्दैन कि उनीहरूसँग अर्को विकल्प छ,” ट्रम्पले भनेका छन् “मलाई यो पनि लाग्छ कि रूस सम्झौता गर्न चाहन्छ किनभने फरक तरिकाले — एउटा तरिका जुन मलाई मात्र थाहा छ, मलाई मात्र थाहा छ — उनीहरूसँग पनि विकल्प छैन।”
यसैबीच अमेरिकी र युक्रेनी अधिकारीहरूले अर्को हप्ता युक्रेनमा जारी युद्ध अन्त्य गर्ने बाटोबारे छलफल गर्न बैठक गर्ने तयारी गरेका छन्।
राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले गत हप्ता ओभल अफिसमा भएको विवादपछि राष्ट्रपति ट्रम्पप्रति मेलमिलापका संकेत देखाएका छन्।
वरिष्ठ अमेरिकी र युक्रेनी अधिकारीहरूले अर्को हप्ता बैठक गर्ने योजना बनाएका छन् । युक्रेनमा जारी युद्ध अन्त्य गर्न सक्ने सम्झौताको पहिलो चरणबारे छलफल हुनेछ। यो बैठक अमेरिकाले युक्रेनप्रति आफ्नो समर्थनमा शंका उत्पन्न गराउने कदमहरू चालेको एक हप्तापछि घोषणा भएको हो।

राष्ट्रपति ट्रम्प र युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्की दुवैले यो बैठक हुने पुष्टि गरेका छन्, । यो बैठक पनि साउदी अरबमा हुने छ।

यो बैठकको घोषणा ओभल अफिसमा दुई नेताबीच भएको विवादको करिब एक हप्तापछि भएको हो। उक्त विवादमा ट्रम्पले जेलेन्स्कीलाई अमेरिकी समर्थनप्रति कृतज्ञ नभएको भन्दै आक्रमण गरेका थिए र रूसको आक्रमणविरुद्ध लडिरहेको युक्रेनलाई छाड्ने धम्की दिएका थिए। त्यसपछि ट्रम्पले युक्रेनलाई सबै सैन्य सहायता स्थगित गरे।

त्यसयता, जेलेन्स्कीले उक्त बैठक कसरी चल्यो भन्नेबारे सामान्य रूपमा खेद व्यक्त गरेका छन् र दुवै पक्षले एउटा सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्न इच्छुकता देखाएका छन्, जसअन्तर्गत संयुक्त राज्य अमेरिकाले युक्रेनको खनिज स्रोतबाट प्राप्त हुने राजस्वमा हिस्सा पाउनेछ।

“युक्रेनी र अमेरिकी टोलीहरूले काम पुनः सुरु गरेका छन्, र हामी आशा गर्छौं कि अर्को हप्ता हामीसँग अर्थपूर्ण बैठक हुनेछ,” जेलेन्स्कीले बिहीबारको वक्तव्यमा भनेका छन् ।

जेलेन्स्कीका अनुसार युक्रेनले यो युद्ध अन्त्य गर्ने ढाँचाभित्र सुरक्षा सुनिश्चित गर्न ठूलो प्रयास गर्न तयार रहेका देशहरूका सैन्य प्रतिनिधिहरूसँग भेट गर्न प्रतिनिधिमण्डल पठाउनेछ। उनले बैठक मंगलबारका लागि तय भएको बताए, तर को–को सहभागी हुन्छन् भनेर खुलाएका छैनन् ।

रूसी अधिकारीहरूले गत महिना साउदी अरबमा ट्रम्पका शीर्ष अधिकारीहरूसँग भेट गरेका थिए ।
यदि अमेरिकाले युद्धग्रस्त युक्रेनलाई छाडेमा युरोपेली नेताहरूले अन्तिम सुरक्षा आधारको रूपमा काम गर्न सक्छन् कि सक्दैनन् भन्नेमा ठूलो शंका छ। ट्रम्प प्रशासनले यो हप्ता युक्रेनसँग सैन्य सहायता र गुप्तचर जानकारी साझेदारी निलम्बन गरेको छ । यसले कीभलाई आफ्ना सर्तहरूमा वार्ता गर्न दबाब बढाएको छ । तर अमेरिकाले पनि कुनै विशिष्ट शान्ति योजना प्रस्तुत गरेको छैन।

ह्वाइट हाउसबाहिर बिहीबार, ट्रम्प प्रशासनका मध्यपूर्वका लागि विशेष दूत स्टिभ विटकफले पत्रकारहरूलाई बताए अनुसार वार्ता साउदी अरबमा हुनेछ।

“हामी अहिले युक्रेनीहरूसँग रियाद वा सम्भवतः जेद्दाहमा बैठक समन्वय गर्न छलफलमा छौंः शहर अलिकति परिवर्तन भइरहेको छ,” विटकफले भने। उनले थपे, “विचार भनेको शान्ति सम्झौता र प्रारम्भिक युद्धविरामको ढाँचा तयार गर्नु हो।”

विटकफका अनुसार ओभल अफिसको विवादपछि जेलेन्स्कीले ट्रम्पको नेतृत्वको बलिपनको प्रशंसा गरेका टिप्पणीहरूले युक्रेनको अमेरिकासँगको स्थिति सुधार्न मद्दत गरेको छ। गत शुक्रबार, ट्रम्प र उपराष्ट्रपति जेडी भ्यान्सले युक्रेनी राष्ट्रपतिलाई संयुक्त राज्य अमेरिकाको १०० अर्ब डलरभन्दा बढी सैन्य समर्थनप्रति पर्याप्त कृतज्ञता नदेखाएको भन्दै हप्काएका थिए।

“उनले जेलेन्स्कीको पत्रलाई निकै सकारात्मक पहिलो कदम ठाने,” विटकफले भने “राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले आफू इमानदार बाटोमा फर्कन चाहन्छन् भनेर देखाएका छन्। उनले माफी मागेका छन्। उनले कृतज्ञ भएको बताएका छन्। उनले शान्तिको लागि काम गर्न चाहेको बताएका छन्।” विटकफका अनुसार उनलाई विश्वास छ जेलेन्स्की युक्रेनको प्राकृतिक स्रोतबाट प्राप्त हुने राजस्व अमेरिकी नियन्त्रित कोषमा जम्मा हुने खनिज सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्न इच्छुक छन्।

जेलेन्स्कीले अर्को हप्ताको बैठकका बारेमा भनेका छ् युक्रेनीहरूले रूसबाट स्थायी शान्ति सम्भव छ कि छैन भनेर परीक्षण गर्न धेरै प्रतिबद्धताहरूमा जोड दिनेछन्। ती मागहरूमा रूसले युक्रेनको ऊर्जा वा अन्य नागरिक पूर्वाधारमा आक्रमण नगर्ने प्रतिज्ञा, मिसाइल, बम र लामो दूरीका ड्रोनका लागि युद्धविराम, र कालो सागरमा कुनै सैन्य कारबाही नगर्ने समावेश छन्।

“युक्रेनीहरू साँच्चै शान्ति चाहन्छन्, तर युक्रेनलाई त्यागेर होइन,” जेलेन्स्कीले भने। “कुनै पनि वार्ताको वास्तविक प्रश्न यो हो कि रूस युद्ध छाड्न सक्षम छ कि छैन।”

मस्कोले तीन वर्षअघि सुरु गरेको युद्धमा कुनै युद्धविराम, शान्ति वा अन्त्य स्वीकार गर्छ भन्ने संकेत सार्वजनिक रूपमा दिएको छैन। तर विटकफले रूसले छलफल जारी राख्न खुला रहेको बताए।

युक्रेनसँगको वार्ताबारे विटकफले भनेः “आशा छ यो रूसीहरूका लागि राम्रो संकेत हुनेछ किनभने उनीहरू पनि यहाँ केही गर्न सक्रिय छन्।”

ओभल अफिसमा पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै ट्रम्पले फ्रान्सले “सुरक्षाको कारणले” युक्रेनमा सैनिक राख्न इच्छुक रहेको उल्लेख गरेः यो देशले युद्ध समाप्तिपछि युरोपेली शान्ति सेना जम्मा गर्ने सुझाव दिएको छ। उनले भने अमेरिकी वार्ताकारहरूले “पछिल्ला केही दिनमा युक्रेन र रूससँग धेरै प्रगति गरेका छन्।”