काठमाडौं २२ फागनु । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प प्रशासनले केही देशका नागरिकहरूका लागि संयुक्त राज्य अमेरिकामा यात्रा गर्न नयाँ प्रतिबन्धलाई पुनः लागू गर्ने भएका छन् । राष्ट्रपति ट्रम्पले आफ्नो पहिलो कार्यकालमा जारी गरेको संस्करणभन्दा यसपटक व्यापक हुनेछ ।
कार्यकारी शाखाभित्र परिचालित मस्यौदा सिफारिसले “रातो” सूचीमा रहेका देशहरू माथि यात्रा प्रतिवन्धको प्रस्ताव गरेको छ । ती देशका नागरिकहरूलाई ट्रम्पले संयुक्त राज्य अमेरिकामा प्रवेश गर्नबाट रोक्ने छन् ।
ती देशहरूका नागरिकहरूलाई ट्रम्पको अघिल्लो यात्रा प्रतिबन्धका संस्करणहरू अन्तर्गत प्रतिबन्ध लगाइएको थियो। अघिल्लो कार्यकालमा क्युबा, इरान, लिबिया, उत्तर कोरिया, सोमालिया, सुडान, सिरिया, भेनेजुएला र यमनका नागरिकमाथि अमेरिकामा यात्रा प्रतिवन्ध लगाइएको थियो । यसमा अफगानिस्तान पनि थपिने बताइएको छ ।
बुधबार रोयटर्सले अफगानिस्तानलाई पूर्ण यात्रा प्रतिबन्धको लागि सिफारिस गरिनेछ भनेर रिपोर्ट गरेको थियो ।

सिफारिसहरूमा ‘ओरेन्ज’ समूहका देशहरूको पहुँचलाई कटौती गरिनेछ तर पूर्ण रूपमा रोक लगाइनेछैन। उदाहरणका लागि, केवल केही प्रकारका भिसाहरू जारी गरिन सक्छन्—जस्तै व्यापारका लागि यात्रा गर्ने सम्पन्न व्यक्तिहरूका लागि, तर आप्रवासी वा पर्यटकहरूका लागि होइन—र भिसाको अवधि छोटो बनाइन सक्छ। आवेदकहरूलाई व्यक्तिगत अन्तर्वार्ताहरू गर्नुपर्नेछ।

तेस्रो वा ‘पहेंलो’ श्रेणीमा रहेका देशहरूलाई ६० दिनको समय दिइनेछ जसमा उनीहरूले कुनै कथित कमजोरीहरू सुधार्नुपर्नेछ, नत्र तिनीहरू अन्य दुई सूचीमध्ये कुनै एकमा थपिनेछन्, न्यूयोर्कट टाइम्सले उल्लेख गरेको छ ।

हालका भिसा भएका व्यक्तिहरूलाई प्रतिबन्धबाट छूट दिइनेछ वा ती भिसाहरू रद्द गरिनेछन् भन्ने स्पष्ट नभएको बताइएको छ । धेरै अफगानहरूलाई शरणार्थीको रूपमा वा युद्धको समयमा संयुक्त राज्य अमेरिकालाई सहयोग गरेका व्यक्तिहरूलाई दिइएका विशेष भिसाहरू अन्तर्गत संयुक्त राज्यमा पुनर्वासको लागि स्वीकृति दिइएको छ।

लगभग २लाख अफगानहरू आफ्नो मूल देशमा र ५१, हजार बाहिर, आधा पाकिस्तानबाट संयुक्त राज्य अमेरिकामा आउने आधिकारिक प्रक्रियामा छन्, ।तीमध्ये दसौं हजार यात्रा गर्न तयार छन् र आवासको व्यवस्था भइसकेको छ, नौसेना भेटेरान र अफगानइभ्याकका अध्यक्ष भ्यानडाइभरले भनेको टाइम्सले उल्लेख गरेको छ ।
अफगानिस्तान युद्धका धेरै भेटेरानहरू, जसले ट्रम्पलाई मत दिएका थिए, सम्भावित यात्रा प्रतिबन्धको खबर फैलिएपछि क्रोधित भएका छन्। ‘उनीहरू भनिरहेका छन्, ‘मैले यसका लागि मत दिएको होइन,ु’ । ‘सम्झौता यो थियो कि तपाईंले हाम्रा युद्धकालीन सहयोगीहरूलाई घर ल्याउनुपर्छ। र उनीहरू यी मानिसहरूलाई धोका दिँदैछन्।’

ट्रम्पको केही देशका नागरिकहरूलाई प्रवेशमा पूर्ण रूपमा रोक लगाउने नीति उनको अभियानको आह्वान, डिसेम्बर २०१५ मा, ‘संयुक्त राज्य अमेरिकामा मुस्लिमहरूको पूर्ण र पूर्ण प्रवेश बन्द गर्नू सम्म फर्किन्छ, ‘हाम्रा देशका प्रतिनिधिहरूले के भइरहेको छ भनेर पत्ता लगाउन सक्दैनन्।’

टाइम्सले लेखेको छ उनले जनवरी २०१७ मा पदभार ग्रहण गरेपछि, एक पुनरावृत्ति श्रृंखलाको पहिलो प्रतिबन्ध जारी गरेका थिए । तिनीहरूले शुरूमा मुस्लिम–बहुल देशहरूको समूहमा केन्द्रित गरे तर पछि अफ्रिकासहित अन्य कम आय र गैर–श्वेत देशहरूलाई पनि समेटे।

पहिलो यात्रा प्रतिबन्धले अराजकता निम्त्यायाएको थियो । केही व्यक्तिहरूले संयुक्त राज्य अमेरिकामा आइपुगेपछि मात्र आफूहरूलाई प्रवेशमा रोक लगाइएको थाहा पाएका थिए । नयाँ प्रशासनको विरुद्धमा विमानस्थलहरूमा ठूला विरोध प्रदर्शनहरू भएका। थिए ।

अदालतहरूले सरकारलाई पहिलो दुई संस्करणहरू लागू गर्नबाट रोके, तर सर्वोच्च अदालतले अन्ततः पुनर्लिखित प्रतिबन्ध लागू गर्न अनुमति दिएको थियो ।

जोसेफ आर. बाइडेन जूनियर जनवरी २०२१ मा राष्ट्रपति बनेपछि उनले ट्रम्पको यात्रा प्रतिबन्धहरूलाई आफ्नो पहिलो कार्यहरू मध्ये एकको रूपमा खारेज गरे र ती देशका व्यक्तिहरूको लागि व्यक्तिगत जाँच प्रणालीमा फर्किएका थिए ।

बाइडेनको घोषणाले यात्रा प्रतिबन्धहरूलाई ‘स्पष्ट रूपमा गलत’भनेर लेबल गर्‍यो, तिनीहरूलाई ‘हाम्रो राष्ट्रिय चेतनामा दाग’ र ‘सबै विश्वास र कुनै विश्वास नभएका मानिसहरूलाई स्वागत गर्ने हाम्रो लामो इतिहाससँग असंगतू भनेको थियो । बाइडेनले भनेका थिए, ‘हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षालाई पनि कमजोर बनायो’ किनभने तिनीहरूले ‘हाम्रो विश्वव्यापी गठबन्धन र साझेदारीको सञ्जाललाई खतरामा पारे।’

जनवरीमा यात्रा प्रतिबन्धहरूको पुनर्स्थापना र विस्तारलाई गति दिने आफ्नो कार्यकारी आदेशमा, ट्रम्पले भनेका थिए उनी अमेरिकी नागरिकहरूलाई ‘आतंकवादी आक्रमण गर्न चाहने, हाम्रो राष्ट्रिय सुरक्षालाई खतरा पुर्‍याउने, घृणित विचारधारा अपनाउने वा अन्यथा आप्रवासन कानुनको दुरुपयोग गर्न खोज्ने विदेशीहरूबाट’ संरक्षण गर्न कार्य गरिरहेका छन्।