काठमाडौं, ३० मंसिर । स्थिर सरकार गठनपछि प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी प्रतिशत उकालो लागेको तथ्यांकले दर्शाउछ । गत आर्थिक वर्षको यही अवधिको ५ महिनामा २४ अर्ब ९९ करोड रहेकोमा चालु आर्थिक वर्षको ५ महिना यताको प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी ३३ अर्व ६५ करोड पुगेको छ । प्रत्यक्ष लगानी पर्यटन र सेवा क्षेत्रमा उकालो लागेको छ ।

चालु आर्थिक वर्षको पा“च महिनामा गत वर्ष यहि अवधि भन्दा वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता झण्डै तीन गुणाले वृद्धि भएको छ । मसिंरको अन्तिम सम्म ३३ अर्ब ६५ करोड भदा बढिको विदेशी लगानीको अनुमति विभागले दिएको छ । आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा २४ अर्ब ९९ करोड मात्र वैदेशिक लगानीको प्रतिवद्धता आएको थियो । तर, यस आर्थिक वर्षको ५ महिनामै उक्त रेकर्ड तोड्दै ३३ अर्व ६५ करोड लगानीको प्रतिवद्धता आएको हो । नेपालको पर्यटन तथा सेवामुलुक क्षेत्रमा लगानी भित्रिने क्रम जारी छ । विभागका अनुसार आएको लगानीमध्ये ८५ प्रतिशत लगानी चिनिया“ लगानीकर्ताको रहेको विभागले बताएकोछ ।

लगानीको प्रतिवद्धता अनुसार पर्यटन क्षेत्रमा ७ अर्व ६१ करोड भन्दा बढि छ । अन्य सेवा क्षेत्रमा पनि ७ अर्ब भन्दा बढि छ । सूचना तथा प्रविधिमा ९ अर्ब भन्दा बढि छ । त्यसैगरि र उर्जा क्षेत्रमा समेत करिब ६ अर्ब लगानीको लागि प्रतिवद्धता आएको छ । लगानी र उद्योग प्रवद्र्धन गर्न एकल बिन्दु सेवा सुरु, विदेशी लगानी तथा प्रविधि हस्तान्तरण ऐन, विशेष आर्थिक क्षेत्र ऐन संशोधन, औद्योगिक व्यवसाय नियमावली, औद्योगिकग्राम स्थापना तथा सञ्चालन कायविधि लगायतको कारण बिस्तारै नेपालमा वैदेशिक लगानीमा बृद्धि भएको हो । विगतमा सरकारी काममा पनि फाइल नै नसर्ने, एउटा उद्योग दर्ता लगायत प्रक्रियाको कारण समेत लगानीकर्ताले झन्झटले लगानी भित्रिन सकेको थिएन । पछिल्लो समय राजनीतिक स्थायीत्वसंगै सेवा प्रवाहमा सरकारले सुधार गरेपछि लगानी कर्ताको लागि सहज भएको सरकारी अधिकारीहरु बताउछन्

वैैैदेशिक लगानी भित्राउनका लागि गरिएको लगानी सम्मेलन, स्थिर सरकार, विभिन्न ऐन नियमको उद्योगमैत्री रुपमा परिर्वतन भएपछि सुधार भएको हो । विश्वभरी लगानीकर्ता सकारात्मक सन्देश गएको देखिन्छ । सरकारले समेत लगानीकर्तालाई लगानी भित्रयाउनका लागि सहजताको रोड म्याप बनाएकै कारण समेत पछिल्लो सयम बैदेशिक लगानीकर्ताहरुले नेपालमा लगानी गर्नका लागि इच्छुक देखिएका हुन । सरकारी अधिकारीहरुले दाबी गरेजस्तो अझै सहज त छैन, यद्यपी विगतमा भन्दा पछिल्ला समयमा केही सहजता भएपछि विदेशी लगानी आउन थालको हो ।

विगतलाई हेर्ने हो भने लगानीकर्तालाई मुख्य समस्याको रुपमा दर्ता प्रक्रिया, रोजगार अनुमति तथा भिसा प्रक्रियामा रहेको झन्झट, लगानीकर्ताको नाफा लैजाने प्रक्रिया, जस्ता समस्याको लागि विभिन्न स्थानमा धाउने पर्ने बाध्यता रहदै आएको थियो । पछिल्लो समय विभागको एकल विन्दु सेवाकेन्द्रबाटै हुने थालेपछि केही सुधार देखिएको हो । तर, पछिल्लो समय लगानी प्रतिवद्धतामा सुधार देखिएपनि सन्तोष मान्ने अवस्था छैन । सरकारले अघि सारेको आर्थिक समृद्धिको यात्रालाई लक्ष्यमा पुराउन अझै विदेशी लगानी मुलुकभित्र भित्रिने वातावरण बनाउन सक्नुपर्छ । पर्याप्त लगानीबाट मात्रै आर्थिक विकास रोजगारी गरिबी निवारण लगायतका समस्या हल गर्न सकिन्छ । यसतर्फ राज्यले अझै मेहनत गर्न आवस्यक छ ।