काठमाडौं, १० असोज ।नेपाल मै पहिलो पटक स्थानीय तहको आयोजनामा गरिएको तिलोत्तमा लगानी सम्मेलनले ५० अर्व बढी लगानीको अपेक्षा प्रस्तुत गरेको छ । आयोजकको दाबी अनुसार स्वदेशी र विदेशी लगानीकर्ताहरु सम्मेलनमा उपस्थित नदेखिएपनि लगानी गर्ने विषयमा कुनै कमी नहुने आयोजक अपेक्षा छ ।
नेपालमा पहिलो पटक स्थानीय तहको आयोजनामा लगानी सम्मेलनको आयोजना गरिएस्को छ । रुपन्देहीको तिलोत्तम नगरपालिकाले लगानी सम्मेलनको आयोजना गरि औद्योगिक तथा उद्यमको वातावरण निर्माण गर्न पहलकदमी लिएको छ । सम्मेलनमा स्वदेशी र बिदेशी लगानीकर्ताहरु नदेखिएपनि लगानी भित्रिनेमा आयोजकले अपेक्षा गरेको छ ।
सम्मेलनको आयोजना गर्ने घोषणा गर्दा नगरपालिकाले ५० अर्व बढीको लगानी भित्राउने अपेक्षा गरेको थियो । स्वदेशी तथा विदेशी लगानीको अपेक्षासहित सम्मेलन आयोजना गरिएको हो । चीन, नेपाल र भारतबाट ठूलो संख्यामा लगानीकर्ताहरुको उपस्थिती रहने बताइएको थियो । तर सम्मेलनको उदघाटनका दिनसम्म ती देशहरुबाट लगानीकर्ताको उपस्थिती भने नगन्य देखिएको छ । निकै महत्वाकांक्षी सोचकासाथ स्थानीय सरकारले गरेको लगानी सम्मेलन निकै अर्थ राखेको छ । पहिलो पटक स्थानीय सरकारको आयोजनामा भएको लगानी सम्मेलनले गरेर संघीयताको अपरिहार्यतालाई पुष्टी गरेको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी(नेकपा) अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल(प्रचण्ड) ले दावी गरे।
मुलुक यतिबेला आर्थिक समृद्धिको यात्रामा छ । लगानी उत्पादन रोजगारी नै राज्यको प्राथमिकतामा परेको बेला यस्ता सम्मेलनको निकै अर्थ रहनछ । संविधानको प्रस्तावनामा समाजवादउन्मुख अर्थतन्त्रको परिकल्पना गरेको सम्बन्धमा स्थानीय सरकारको पहल स्राहनीय नै मान्न सकिन्छ । लगानी उत्पादन र रोजगारीबाट राष्ट्रिय पूंजीको निर्माण गरिनु जरुरी छ । लगानी सम्मेलन गर्नु आफैमा उपलब्धीपूर्ण रहेकोले विद्यमान दलाल पूंजीको अन्त गर्दै राष्ट्रिय पूंजी निर्माण गरिनु आवस्यक छ । नाकाबान्दीका बेला समेत अर्थतन्त्र रक्षागर्न अहम भूमिका खेलेको थियो तिलोत्तमा नगरले । मुलुकमा स्थिर राजनीति स्थायीत्व कायम भई लगानीको वातावरण भएको नेकपाका महासचिव तथा पूर्व अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले बताए ।
संघीय सरकारले लगानी नीति बनाउन केन्द्रीत भएको दावी गर्दै आएको छ । लगानी बोर्ड गठन गरि संघीय सरकारले यसअघि लगानी सम्मेनसमेत सम्पन्न गरेको छ । मुलुकभित्र लगानीको वातावरण बन्दै गएपछि स्थानीय सरकार समेत लगानी सम्मेलनमार्फत लगानी भित्र्याउने कसरतमा छन् । लगानीपछि देशभर औद्योगिक क्षेत्र शान्त छ । मजदुर आन्दोलन जस्ता तनाव लगभग शून्य छ । औद्यौगिक क्षेत्र शान्त र सुरक्षित भएको संघीय सरकारका अर्थमन्त्री डाक्टर युवराज खतिवडाले बताए ।
संघीय सरकरले मुलुकमा लगानीको नीतिसंगै वातावरण बन्दै गएकोले लगानी उत्पादन र रोजगारीको क्षेत्रमा संभावना खुलेको दावी गर्दै आएको छ । संघीय सरकारको दावी भएपनि लगानी वातावरण बनाउन संघीय सरकार नै बाधक भएको प्रदेश नम्बर २ का मुख्मन्त्री लालबाबु रावतले बताए उता गण्डकी प्रदेशका आर्थिक मामीला मन्त्री किरण गुरुङले नाममा प्रदेश जोडिंदैमा अर्थतन्त्रले संघिय स्वरुप ग्रहण गरेको मान्न नसकिने तर्क गरिरहेका थिए । राज्यसंयन्त्रमा अहिले पनि केन्द्रिकृत मानसिकता कायम रहेको भन्दै गुरुङले एक दुईवटा कार्यालयहरुले प्रादेशीक नाम राख्दैमा र कार्यालय खोल्दैमा स्थानीयतहमा लगानीको बतावरण नबन्ने प्रतिक्रृया दिए ।
सम्मेलनका आयोजक तिलोत्तमा नगरपालिकाका प्रमुख बासुदेव घिमीरे भने लगानी सम्मेलनले गणीतिय हिसावमा ठ्याक्कै यती लगानी हुन्छ भन्न नसकिएपनि ५० अर्व बढीको लगानी नगरमा भित्रीने र ठुलो संख्यामा तिलोत्तमामा लगानीकर्ताहरुको लगानी आउने बिषयमा ढुक्क देखिन्छन् । आर्थिक मामीला मन्त्री, गण्डकी प्रदेश नेपालमा यस अघि नै ३ पटक केन्द्रिय तहमा लगानी सम्म्ेलन भई सकेकाछन् । संघिय संरचना नबन्दै २ पटक र गत चैत्रमा वर्तमान ओली सरकारकै नेतृत्वमा १ पटक केन्द्रिय तहमा लगानी सम्मेलन भईसक्दा स्थानीय तहमा भने तिलोत्तमा नगरपालिकाले आयोजना गरेको लगानी सम्मेलन पहिलो हो । स्थानीयतहको अग्रसरतामा गरिएको यस लगानी सम्मेलनले संघीय ब्यवस्था गलत नै छ भनेर प्रचार गर्ने तप्कालाई जवाफ मात्र फर्काएको छैन स्थाीयमा पनि उत्साह थपिदिएको छ । यो अभ्यास अन्य स्थानीय तहका लागि पनि अनुशरणको विषय बनेको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्