https://www.youtube.com/watch?v=vky3qmT96RQ

काठमाडौं २२ साउन । बङ्गलादेशका विद्यार्थीको विरोध प्रदर्शनमा हजारौँ मानिसहरू ढाकास्थित शेख हसिनाको सरकारी निवासमा प्रवेश गर्दा हसिना उनकी बहिनीसहित भागीसकेकी थिइन् । हसिना भागेलगत्तै सेना प्रमुख वाकर–उज–जमानले प्रदर्शनकारीहरूलाई आफ्नो आन्दोलन बन्द गर्न आग्रह गर्न चेतावनी दिएका छन् ।

बङ्गलादेशका प्रधानमन्त्री शेख हसिना र उनकी बहिनी शेख रेहानालाई सोमबार ढाकास्थित उनको आ निवास गोनो भवनबाट टाढा ‘सुरक्षित आश्रय’ मा लगिएको बताइएको छ ।

प्रधानमन्त्री सेनाको हेलिकप्टरमा देशबाट भागेको हसिनाका एक निजी सहयोगीले बताएको अल जजिरालाई उल्लेख गरेको छ ।

समाचार एजेन्सी एएफपीका अनुसार उनको राजिनामा माग गर्दै ताजा विरोध प्रदर्शनपछि शेख हसिना आफ्नी बहिनीसँग सुरक्षित स्थानका लागि ढाका प्यालेसबाट निस्किएकी छिन्।

‘उनी र उनकी बहिनी सुरक्षित स्थानका लागि गणभवन (प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास बाट निस्किएका छन्’, बङ्गलादेशका प्रधानमन्त्रीका एक वरिष्ठ सल्लाहकारले नाम न छाप्ने सर्तमा भने।

प्रदर्शनकारीहरूले अहिले ढाकामा गृहमन्त्री असदुज्जमान खान कमलको घरमा आक्रमण गरेका छन्।उनीहरूले धानमण्डीमा अवामी लिगको पार्टी कार्यालयमा पनि आगो लगाएका छन्,

बङ्गलादेशमा कम्तिमा ३०० जनाको ज्यान गएको पछिल्लो हिंसाको पृष्ठभूमिमा अवामी लिगकी प्रमुख शेख हसिनाले सोमबार प्रधानमन्त्रीको पदबाट राजीनामा दिएकी छन्। राष्ट्रका नाममा टेलिभिजन सम्बोधन गर्दै सेना प्रमुख वाकर–उज–जमानले सेनाले अन्तरिम सरकार गठन गर्ने बताएका छन् । हसिना र उनकी बहिनी शेख रेहानाले देश छोडेका स्थानीय मिडियाहरुले महत्वकासाथ उल्लेख गरेका छन् । डेली स्टारका अनुसार देशका सेना प्रमुख वाकर उज जमानले पनि आज साँझ ४ बजे राष्ट्रलाई सम्बोधन गर्ने बताएको थियो । बङ्गलादेशका सडकहरूमा आइतबार भीषण झडप भएको र मृतकको सङ्ख्या कम्तीमा ३०० पुगेको एएफपीले जनाएको छ। मृतकको संख्या अझै बढी हुनसक्ने भएपनि कुनै आधिकारिक तथ्यांक जारी गरिएको छैन।
सरकारले लगाएको देशव्यापी कर्फ्यूको प्रदर्शनकारीहरूले अवहेलना गर्दै ‘ढाकासम्म विशाल प्रदर्शन गरिरहेका छन्’ आह्वान गरेका छन्। उनीहरूले प्रधानमन्त्री हसिनाको राजीनामा माग गरिरहेका छन् भने प्रधानमन्त्रीले प्रदर्शनकारीहरूलाई ूतोडफोडू गरेको र मोबाइल इन्टरनेट बन्द गरेको आरोप लगाएका छन्। सेनाले नयाँ कर्फ्यू अनिश्चितकालका लागि लागु भएको घोषणा गरेको छ।

प्रदर्शनकारीले हसिनाका पिता मुजीबरको शालिक फोडे

उनी शेख हसिनाका पिता र स्वतन्त्रता बंलगादेश आन्दोलनका नेता थिए।
सयेम फारुकले बीबीसीलाई बताएअनुसार यी दृश्यहरूले सन् २००३ मा इराकमा सद्दाम हुसेनको शालिक ढलाइएकोसम्झना गराएको छ। मानिसहरूले शालिकलाई आक्रमण गरिरहेका छन् उनी भन्छन्।
यस क्षेत्रमा भगौडा गरिएका मन्त्रीहरूका केही निजी कारहरू पनि भिडले क्षतिग्रस्त गरिरहेका छन्, । अन्य मानिसहरू बख्तरबंद गाडीहरूको माथि चढिरहेका छन्, फारुक भन्छन्।
हसिनाको बर्गिमनबाट सडकमा रहेका सैनिकहरू शान्त देखिन्छन्।

जुलाईको मध्यदेखि बङ्गलादेशमा सरकारी जागिरमा राखिएको कोटा खारेज गर्न माग गर्दै प्रहरी र प्रदर्शनकारीहरूबिच भएको हिंसात्मक झडप भएको हो । बंगलादेशको सरकारी जागिरमा सन् १९७१ को आन्दोलनमा सहभागी भएका नागरिकका परिवारका सन्तानका नाममा ५६ प्रतिशतसम्मको कोटा निर्धारण थियो । यसको विभिन्न समयमा विरोध हुँदै आएको थियो । पछिल्लो विरोध प्रर्दशनले गत जनवरीमा भएको ताजा निर्वाचनबाट सत्तालाई निरन्तरता दिएकी हसिनाको पद मात्र गएको छैन, देशको शासन सत्ता नै सेनाका हातमा पुग्ने अनुमान गरिएको छ ।

भारतीय प्रतिक्रिया
छिमेकी देशको घटनाक्रमको प्रतिक्रियामा सीमा सुरक्षा बलले भारत–बङ्गलादेश सीमाभरि उच्च सतर्कता जारी गरेको छ। यसअघि, विदेश मन्त्रालयले सबै नागरिकहरूलाई बङ्गलादेश यात्रा गर्नबाट जोगिन र पहिले नै त्यहाँ रहेका मानिसहरूलाई अत्यधिक सावधानी अपनाउन, आफ्नो आवागमनलाई प्रतिबन्धित गर्न र ढाकास्थित उच्च आयोगसँग सम्पर्कमा रहन चेतावनी दिएको थियो ।

शेख हसिनाको राजनीतिक यात्राको ट्रेसिङ
बङ्गलादेशकी निवर्तमान प्रधानमन्त्री शेख हसिना देशको राजनीतिक परिदृश्यमा सबैभन्दा प्रभावशाली र विवादास्पद व्यक्तित्वका रूपमा देखिएकी छिन्। उनको शासकीय करियर, धेरै दशकहरूसम्म दबदबाका रुपमा रहंदै आएको छ । उनलाई आधुनिक बङ्गलादेशलाई बुझ्नको लागि एक महत्वपूर्ण व्यक्तित्व पनि बनाएको छ ।

सन् १९४७ मा जन्मिएकी शेख हसिनाको जीवन र करियरलाई स्वतन्त्र राष्ट्रको रूपमा बङ्गलादेशको आफ्नै उदयसँग जटिल रूपमा जोडिएको छ। उनका पिता शेख मुजीबुर रहमानले सन् १९७१ मा पाकिस्तानबाट स्वतन्त्रत देशको नेतृत्व गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए। उनले प्रत्यक्ष अनुभव गरेको मुक्ति युद्धको प्रभावले उनको राजनीतिक विचारधारालाई उल्लेखनीय रूपमा लिने गरिन्छ । सन् १९७५ मा आफ्नो बुबाको हत्यापछि, हसिना धेरै वर्षसम्म निर्वासनमा बसेकी थिइन् । , सन् १९८० को दशकको अन्त्यमा बङ्गलादेश फर्किएर बङ्गलादेशी राजनीतिको उथलपुथलपूर्ण संसारमा उनले प्रवेश गरेकी हुन् ।
हसिनाको राजनीतिक यात्रा उनको बुबाको विरासत र उनले स्थापना गरेको पार्टी अवामी लिगप्रति उनको समर्पणकबाट जोडिएको छ। उनी सन् १९८१ मा पार्टी अध्यक्ष बनिन् र विपक्षी दलको नेतृत्व गर्न थालिन्। सन् १९८६ मा उनी बङ्गलादेशकी पहिलो महिला प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएकी थिइन् । उनको प्रारम्भिक कार्यकालमा आर्थिक उदारीकरण, बढ्दो विदेशी लगानी र जीवनस्तरमा उल्लेखनीय वृद्धि सहित उल्लेखनीय प्रगति भएको थियो। उनको नेतृत्वमा, बङ्गलादेश विश्वव्यापी गार्मेन्ट उद्योगमा एक प्रमुख खेलाडी बन्यो, र स्कूलका बच्चाहरूलाई निःशुल्क पाठ्यपुस्तकहरू प्रदान गर्ने जस्ता पहलहरूद्वारा शिक्षा र स्वास्थ्य सेवामा उनको नाम लिने गरिन्छ ।

यी उपलब्धिहरूका बावजुद, हसिनाको कार्यकाल विवादरहित भने छैन। उनको प्रशासनले न्यायपालिकासँगको तनावपूर्ण सम्बन्धका लागि आलोचनाको सामना गरेको छ, । उनको सवैक्षेत्रमाथिको राजनीतिकरण र न्यायिक स्वतन्त्रताको हनन गरेको आरोप लाग्दै आएको थियो । विशेष रुपमा सन्२००६–२००९ को राजनीतिक सङ्कट, हिंसात्मक सडक विरोध र सैन्य समर्थित अन्तरिम सरकारले उनको नेतृत्वमाथि दबाब बढाउँदै आएको थियो ।

सन् २००९ मा, हसिना ठूलो विजयका साथ सत्तामा फर्किइन्, जसले उनको राजनीतिक करियरको नयाँ चरणको सुरुवातलाई अघि बढएको थियो । त्यसबेलादेखि उनले थप दुई कार्यकाल सुरक्षित गरेकी छिन्। यद्यपि, यी विजयहरू चुनावी धोखाधडी र धम्कीको आरोपले भरिएका छन् । उनको कार्यकालमा देशमा लोकतान्त्रिक स्वतन्त्रतामा गिरावट आएको छ र राजनीतिक असहमतिको लागि सङ्कुचित ठाउँ भएको छ। अर्कोतर्फ, समर्थकहरूले आर्थिक विकास र ठूला पूर्वाधार परियोजनाहरूमा उनको निरन्तर ध्यानलाई राष्ट्रको प्रगतिप्रति उनको प्रतिबद्धताको प्रमाणको रूपमा औंल्याउने गरेका छन् । ।

शेख हसिना आफ्नो राजनीतिक करियरको पछिल्लो चरणमा आइपुग्दा उनको विरासत गहिरो अन्धकारमा धकेलिएको छ । समर्थकहरूले उनलाई एक दूरदर्शी नेताको रूपमा हेर्छन् जसले बङ्गलादेशलाई युद्धग्रस्त राष्ट्रबाट फस्टाउने अर्थतन्त्रमा रूपान्तरण गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। तथापि, आलोचकहरूले उनलाई लोकतान्त्रिक सिद्धान्तहरूसँग सम्झौता गर्ने र राजनीतिक स्वतन्त्रतामा कटौती गर्ने एक निरंकुश शासकका रूपमा हेर्छन्।